Onderwerp: FESTIVAL, STRAATTHEATER

Dinsdag 26 Juni 2007 at 08:57 am

Kassa! van De Paardenkathedraal

Door Ellen van der Kemp met foto’s van Berbera van den Hoek (klik voor vergroting)

Een supermarkt met een jaren 60 ‘look’ en drie mensen. Daaruit bestaat de voorstelling Kassa! van de Paardenkathedraal. Bettina (Eva van de Wijdeven) is het kassameisje. Er wordt druk gerepeteerd voor straks als de winkel opengaat. Bettina begrijpt wel hoe het werkt, maar haar baas (Henk Elich) kan niet zo goed tegen haar ‘bijdehantigheid’. Hij wil er zeker van zijn dat er niets verkeerd gaat. Alles wordt daarom geoefend: Heeft u een flessenbonnetje? Spaart u Airmiles? Wilt u pinnen? Trek in het snoepje van de week? Er wordt gefantaseerd over wat er allemaal ‘afgetikt’ wordt op de kassa en tussendoor zingt het gezelschap een paar smartlappen (na afloop voor 2 euro te koop op cd). Iedereen brengt een groot deel van zijn leven door tussen de blinkende schappen van de lokale supermarkt. En de kassamedewerker staat er midden in. In de nieuwe Paradevoorstelling van de Paardenkathedraal wordt het publiek een kijkje gegund in de ‘bruisende’ wereld van de supermarkt. Regisseuse Paula Bangels heeft vooral veel aandacht besteed aan het visuele en het muzikale gedeelte van de voorstelling. De scène waarbij Bettina op de rolband loopt ziet er mooi uit, maar door deze accenten is de inhoud een beetje op de achtergrond gebleven. Het publiek kan vooral kijken en luisteren, veel te lachen of te huilen valt er niet. Pas als Bettina moet oefenen met lastige klanten, gaan de mondhoeken omhoog. Misschien is dit nu een voorstelling voor die andere emoties die in de ‘nieuwe’ Parade aan bod komen.

Regie - Paula Bangels
Spel - David Cantens, Henk Elich en Eva van de Wijdeven

Paardenkathedraal - website
De Parade - website

Onderwerp: FESTIVAL, STRAATTHEATER

Zondag 24 Juni 2007 at 10:16 pm

Opening Parade 2007 in Rotterdam

Door Ellen van der Kemp met foto’s van Berbera van den Hoek (klik voor vergroting)

Flessen rosé, een zweefmolen, lekker eten, muziek en vooral veel theater, kortom het is weer paradetijd in Nederland. Vrijdag 22 juni ging de Parade 2007 van start in Rotterdam. Donderdag had de parade al warm gedraaid, maar vrijdag was de officiële kick-off. Na een kort welkomstwoord van Terts Brinkhoff, geeft hij meteen het woord aan het nieuwe boegbeeld van De Parade: Nicole van Vessum. Van Vessum heeft de artistieke leiding gekregen van De Parade. Ze belooft plechtig goed met dat cadeau om te gaan, “Maar”, zegt ze er meteen achteraan, “Nu is het van ons”. Met ‘ons’ bedoelt ze Ray van Santen en zichzelf. Ze vonden dat de bezem maar eens door de programmering gehaald moest worden. Er staan al jaren dezelfde groepen op De Parade en dat moest maar eens veranderen. Een aantal bekende namen, zoals Loes Luca en Ellen ten Damme, zullen daarom niet meer terug te vinden zijn op het programma. Maar als je de lijst van artiesten voor dit jaar goed bekijkt, blijkt toch dat een groot deel van de artiesten al jaren kind aan huis is bij de Parade: Orkater, Van Houts en de Ket, Suver Nuver, De Vogelfabriek. Is er nu eigelijk wel zoveel veranderd? De gemiddelde Paradeganger zal van de veranderingen van de nieuwe artistieke leiding niet zo veel merken, denk ik. Het uiterlijk van De Parade is hetzelfde: er vloeit volop rosé en zelfs de zweefmolen is er nog.

Een ander doel van de nieuwe artistieke leiding is dat er niet alleen plaats moet zijn voor de lach, maar ook voor andere emoties. Om dit thema kracht bij te zetten opent schoenontwerper Jan Jansen met een ode aan de emotie. Of de Paradegangers veel van de ‘schoonmaakwoede’ van Van Vessum zullen merken, is dus de vraag, maar in ieder geval heeft Nicole van Vessum het lef gehad om de stoute schoenen aan te trekken. Misschien is het daarom dat ze van Jan Jansen twee rode naaldhakjes aangeboden krijgt.
Met de variatie aan emoties gaat het waarschijnlijk wel lukken. Na de opening van Jan Jansen beklimt Mustafa Stitou het podium. Door de vrolijke muziek van Track en de Veenfabriek heen leest hij met een grafstem zijn gedichten voor, terwijl een doventolk zijn teksten en de muziek levendig vertaald in beelden en bewegingen. Een bijzondere mengeling van emoties inderdaad.

Tijdens mijn eerste drankje begint het al te regenen. “Hè jammer hoor”, denk ik meteen, “Een parade is met mooi weer toch altijd feestelijker”. Maar zodra de bui over is, worden met zo’n niet te stuiten enthousiasme alle tafels en banken met grote trekkers droog getrokken’, dat je denkt: dit heeft toch ook wel weer iets. Aan een andere tafel hebben mensen tijdens de bui eenvoudig weg hun paraplu’s opgestoken en zijn ze onverstoorbaar doorgegaan met hun maaltijd. Weer anderen hebben het zich gemakkelijk gemaakt onder de arcaden van het Nederlands Architectuurinstituut (NAi), waar een terras is gemaakt. Tijdens de voorstellingen merk je weinig van de weersomstandigheden buiten. Daarom pakken we in plaats van lang buiten te gaan zitten babbelen en drinken, nog maar een voorstelling om lekker droog te zitten.

Tussen de buien door paraderen artiesten in hun schmink en theateroutfit over het terrein om hun voorstelling aan te prijzen. Niet iedereen heeft trouwens zin om dit lopend te doen. De cast van Paljas rijdt over De Parade rond in een Fiat 500. Een paar dames met pluimen op hun hoofd verkopen Paradegadgets (De kermissfeer is hier nog duidelijk aanwezig, Nicole!). Een man met een vogel op z’n hoofd en het schild van een schildpad voor zijn buik wijst de weg en in de milieuvriendelijkste trein die er maar bestaat, drinken wat gasten op hun gemak een drankje.



Omdat in iedere stad De Parade weer anders opgesteld staat, is het even zoeken naar waar welke tent staat in de Rotterdamse opzet. De grote tenten, zoals Studio 7 en het Paradetheater I zijn snel gevonden. Strategisch op de hoek van de twee ‘hoofdstraten’ staat de Wim T Schipperstent waarin voor de liefhebber afleveringen van ‘Het is weer zo laat’ met Sjef van Oekel als Waldo van Dungen worden vertoond. Verder de straat in vinden we de Blauwe Hemel en Teatro Castro. Daar tegenover staat een oude Daf van waaruit je korte speelfilms kan bekijken. Nog verder bevindt zich onder de arcaden van het NAi de Silent disco. Het is een prachtige locatie om op heerlijke muziek gedraaid door dj’s van 433 fm helemaal uit je dak te gaan. Op een hele andere manier doen ze dat een eindje verderop onder de arcaden ook, maar dan op Argentijnse tangomuziek. De Rotterdamse dansschool Cuartito Azul geeft demo’s en proeflessen en wordt daarbij begeleid met live muziek.

De Parade besteedt net als vorig jaar veel aandacht aan dove en slechthorende mensen. Er zijn speciale voorstellingen en doventolken zorgen ervoor dat ook de reguliere shows `verstaanbaar` zijn. Bij een aantal volwassen- en kindervoorstellingen zijn tolken aanwezig en er is een dovendisco. Niet alleen zijn de meeste artiesten oude bekende op de parade, ook de meeste eettenten zijn al jaren van de partij: Mobiel restaurant Lust, de TempuraBar, The Juicy Sisters en natuurlijk zelf poffertjes bakken in het Poffertjespaleis. Het is allemaal weer aanwezig op de Parade 2007 en voor de volledige informatie kun je terecht op de website.

De Parade - website

Onderwerp: FESTIVAL, LOCATIETHEATER, OEROL

Woensdag 20 Juni 2007 at 08:33 am

Théâtre de l'Unité met Oncle Vania à la campagne

foto's van Hans Speekenbrink (klik voor vergroting)

Oom Wanja van Tsjechov is een klassiek theaterstuk dat door vele acteurs in vele varianten al op het podium werd gebracht. Programmeur Kees Lesius over 'Oncle Vania à la campagne'

‘Met Theatre de L’Unité slaan we eigenlijk twee vliegen in één klap. Eén van de accenten in het programma dit jaar is het wereldrepertoire als inspiratiebron voor locatietheater. Ook willen we meer aandacht aan het straattheater geven. Deze pioniers van het Franse straattheater doen beide. Ze verplaatsen de klassieker van Tsjechov letterlijk naar het platteland. Het publiek wordt op een straattheaterachtige wijze getrakteerd op een eigenzinnige versie van dit repertoirestuk, inclusief low tech ondertiteling, originele filmmuziek, levende dieren, verwarring en uitleg, vuur en strobalen, weids uitzicht en de geur van borsjt.’

Oerol - website
Thé ¢tre de l'Unité - website

Onderwerp: FESTIVAL, STRAATTHEATER, OEROL

Dinsdag 19 Juni 2007 at 11:44 pm

Straattheater terug als speerpunt(je) Oerol

Tekst en beeld van Henry Krul (klik voor vergroting)

Het Terschelling Oerol is ooit begonnen naar het idee van het Festival of Fools. Begin jaren tachtig gedurende de eerste Oeroleditie haalde Joop Mulder “vreemde vogels” de zogenaamde straattheatermakers zoals een Daniël Rovaï, Johnny Melville en Mark Kingsford naar het eiland. De twee eerstgenoemden treden nog steeds op (Daniel Rovaï is ook dit festival present in het muziekprogramma). De afgelopen edities leek het straattheater steeds verder overvleugeld te worden door het schuurtjestheater, werkplaatsproducties en andere locatievoorstellingen. Natuurlijk is Oerol het festival bij uitstek voor locatievoorstellingen, maar of dit ten koste moet gaan van het aloude straattheater?

Vorig jaar al, tijdens het 25-jarig jubileum, zag ik middels de programmering dat het straattheater weer meer plek in de programmering kreeg. Topacts als Tango Sumo , Claire en Leandre, niet goedkoop voor een festival maar wel wereldtoppers, kwamen op het festival optreden. Dit jaar kondigde het festival in persberichten aan het het straattheater oprecht meer aandacht van de organisatie had. Ik ben dan altijd erg benieuwd of zulke toezeggingen bewaarheid worden.

Inmiddels op het moment van het schrijven van dit artikeltje (het festival is 5 dagen geleden begonnen) heb mijn conclusie wel getrokken. Het straattheater wordt op Oerol weer heel serieus genomen. Niet middels het “inkopen” van dure internationaal hoogstaande acts. Nee, want daar zal het budget, schat ik in, niet voor beschikbaar zijn. Veel goed straattheater komt vooral uit Australië en Frankrijk en is kostbaar. Echter wat ik de afgelopen dagen zoal tegenkwam is doorgaans wel des Oerols en absoluut goed en amusant.

Wat te denken van oudgediende Alex Dandrigde (hij was eind jaren tachtig ook al op het festival) met zijn partner John onder de artiestennaam The Others. Of broer en zus Cessil en Sandy Pitt (The Pitts), Orchestre International du Vetex, Mimbre, De Glazen Kin (uit ons eigen Nederland), Dotcomedy met The Naked Chef en Marlyn Coetsier en Tim Velraeds met de o zo kleine maar grappige Harrie Harses. En dan heb ik ‘t nog eens niet gehad over de sympathiek ogende en prachtig accordeon spelende Yoanna, door programmeur Mariska Verhulst gespot op het Franse Aurillacfestival. Een toppertje! Een andere topper is voor mij het Von Trolley Quartet. Geweldig wat deze muzikale dolgekke “gasten” doen. Ook het publiek geniet met volle teugen!



Het festival is op de helft en er komt nog meer moois. Hou in de gaten het Hopla Circus. Erg knap en amusant. De Belgische Pol & Freddy mag je eigenlijk ook niet missen. En zo zijn er vast meer. O ja bijna vergeten: Babok met NAP. Vorig jaar erg succesvol met Iglo zwervend over het eiland. Nu staan ze als Oero-voorstelling voor hotel Oepkes in West Terschelling. Nog even (verder) genieten dus. Ook als je geen kaartjes voor voorstellingen hebt weten te bemachtigen.

En volgend jaar? Voor volgend jaar wordt er nu al weer, tijdens dit festival, gesproken met ervaren straattheaterartiesten met visie zoals Harrie Verkerk (De stijle Want) en Pieter Post over hoe het straattheater volgend jaar een nog hogere status danwel invulling in de programmering kan krijgen.

Oerol - website

Onderwerp: MULTIMEDIA, FESTIVAL, TONEEL

Woensdag 30 Mei 2007 at 8:04 pm

In Muze wordt veel gezocht, maar weinig gevonden

Door Barbara Klomp met foto's van Anna van Kooij en Muze (klik voor vergroting)
Gezien op Festival aan de Werf Utrecht

Het is donker, we zien vier grote schermen waarop de beelden van bewakingscamera’s te volgen zijn. Op de grond ligt een man. Links van het toneelbeeld zien we percussionist Marcel Andriessen, rechts van de ‘toneelvloer’ zit celliste Saartje van Camp.
Op de bewakingsbeelden zien we een verlaten pand. Dan gaat er over een van de vier beelden het licht van een zaklantaarn. Kort daarna zwaait er licht over de toneelvloer. De man op de grond komt langzaam overeind.

Het is het begin van de voorstelling Muze, een voorstelling waarbij de toneelwerkelijkheid overgaat in een filmwerkelijkheid en vise versa.
De man staat op, de vloer kraakt. Het is een vloer gemaakt van videobanden. Een archief van het collectieve geheugen, gevangen in flarden van opnames.
De man valt op zijn knieën, pakt een videoband uit de vloer en trekt de tape eruit. Op de beelden achter hem zien wie de tape zich versnelt afspelen. Een onderbreking laat de film doorspelen, we zien flarden van interviews. Teksten over kunst, maar meer nog over de liefde. Over het vinden van de liefde, of de onbereikbare liefde. De acteur/zanger op het toneel zingt in het Duits, ‘Ich such dich’. In zijn zoektocht pakt hij een volgende tape. Op het grote scherm is hij nu op de rug te zien. Alsof het scherm tevens camera is en live opname maakt. Maar dan gaat het beeld achteruit. We zien in rewind het publiek binnenkomen en een plaats zoeken. We zien de man, met achter hem een prachtige vrouw die alleen in de filmische werkelijkheid lijkt te bestaan.

Dan verandert de film weer. Op het doek zien we acteur Raymond Spannet. Zijn teksten zijn theoretisch, en gaan allen over het archief van onze fantasie, of dromen. “Men voelt in het archief de onderlinge samenhang der delen, die niet zonder elkaar kunnen bestaan en slechts in samenhang kunnen worden begrepen.”

En daar legt hij dan ook meteen de vinger op de zere plek van deze voorstelling. Want hoe mooi bedacht allemaal, de samenhang van de elementen is soms wel erg weinig. De makers, Arnoud Noordegraaf en Luuk Vierhout, vragen wel erg veel van het associatief vermogen van de toeschouwer en leggen de nadruk te veel op de vorm, waardoor de inhoud wel erg in het vage blijft.

De veelvoud aan onderdelen en disciplines roept meer vragen op dan er beantwoord worden. De voorstelling kent zeker zijn kracht. De muziek met vervreemde toneel- en
filmbeelden wekt soms een prachtig droomgevoel op en leunt tegen het hypnotiserende aan.
Maar deze verschillende disciplines en waarheden die in elkaar overlopen zijn mooi, maar geven geen antwoorden. Filmbeelden van de roodharige danseres Doris Madreiter zijn prachtig, we kunnen begrijpen dat zij zijn Muze is, dat het “Ich such dich” op haar slaat. Maar verder dan esthetisch mooi gaat het niet.

Wanneer de vloer met videobanden onder het achterdoek verdwijnt, zingt de man op het toneel zijn laatste lied. Hij heeft gevonden wat hij zocht. Voor het publiek is dat helaas wat onduidelijker. En dat is jammer, want alle ingrediënten van deze voorstelling zijn goed. De zoektocht had alleen iets verder mogen gaan, zodat niet alleen de maker, maar ook het publiek vindt wat er gezocht wordt.

Arnoud Noordegraaf - website