Vrijdag 22 December 2006 at 1:27 pm
Zalige vertolking Dickens’ A Christmas Carol door Ashley Ramsden
Door Serge Julien met foto's van Berbera van den Hoek (klik voor vergroting)
Bijna je hele leven in een bepaalde stad wonen wil nog lang niet zeggen dat je ook alle plekjes en geschiedenis van de desbetreffende plek kent. Zo is de al 30 jaar in Den Haag wonende ondergetekende aangenaam verrast als hij voor een uitvoering van Charles Dickens’A Christmas Carol zich moet begeven naar het Hofje van Wouw. Nog nooit eerder had ik over het bestaan hiervan gehoord maar na enig onderzoek leer ik dat dit in het Haagse centrum gelegen plekje tot een van de mooiste en meest authentieke hofjes gerekend mag worden. Het is gesticht in 1647 door Cornelia van Wouw met als doel de huisvesting van alleenstaande vrouwen. De huisjes worden nog steeds bewoond door deze groep vrouwen.
Bij de entree van het Hof branden fakkels die leiden naar de Tuin der Hesperiden waar het publiek wordt ontvangen in een omgeving van lieve 17e eeuwse poppenhuisjes die voorzien zijn van sierlijke kerstverlichting. Kerstliedjes zijn op de achtergrond te horen terwijl in een van de hoekjes door de bewoners zelfgemaakte gluhwijn, chocolademelk en diverse cakejes klaarstaan. In een ander hoekje worden allerlei zelfgemaakt kerstprulletjes verkocht. Een geweldig gevoel overmant me bij de sfeer die hier wordt opgeroepen want je kunt het bijna niet traditioneler krijgen dan dit.
Om 20.15 wordt het publiek verzocht naar de Tuinkamer te gaan van het Hof van Wouw. Dit is een relatief nieuwe accommodatie in het hof die aandoet als een stijlvolle en knusse woonkamer en vooral wordt gebruikt voor diners. Vanavond wordt het voor het eerst gebruikt als kleinschalige theaterruimte. Stichting The English Theatre (STET) was op zoek naar een geschikte en unieke lokatie om Ashley Ramsden het beroemde kerstverhaal van Dickens op te laten voeren en kwam toen op een gegeven moment uit bij het prachtige hof dat bij vlagen de sfeer oproept van het 19e eeuwse Victoriaanse tijdperk waarin Dickens’ verhaal zich afspeelt.
Ashley Ramsden is een sympathieke, vriendelijk ogende Brit die in Sussex een zogeheten “verhalen vertel school” (School Of Storytelling) heeft opgericht en daar tevens het directeurschap voert. Ramsdan vertelt: Verhalen zijn essentieel! Ieder individu is de held of heldin in zijn of haar levensverhaal: uitdagingen aangaan, verliefd worden, problemen overwinnen om uiteindelijk die verhalen te vertellen. Dickens’ A Christmas Carol is een verhaal dat hij al zo’n 20 jaar op verschillende plekken in de wereld opvoert. Speciaal is dat hij het verhaal in zijn eentje opvoert en daarmee zowel verteller is als wel in de huid kruipt van ieder karakter dat voorkomt in het verhaal.
Het klassieke verhaal van Dickens is een van de beroemdste kerstverhalen ooit. Het verhaal in een notendop: centraal staat de kille vrek Ebenezer Scrooge die het kerstfeest als totale nonsens ziet en meedogenloos tegenover zijn medemens is. Dan wordt hij verrast door de geesten Jacob en Robert Marley, zijn vroegere werkcompagnons, die hem waarschuwen waarmee hij bezig is en hem vertellen dat hij bezoek zal krijgen van drie spoken die hem zullen meevoeren naar het ontstaan en de gevolgen van zijn negatieve gedachtegoed. Na deze openbaring keert Scrooge tot inzicht en zo wordt hij vlak voor het kerstfeest een beter mens.
De enige attributen die Ramsden gebuikt zijn een oude stoel en een zacht oranje spotlight. De van nonchalant grijze haren voorziene Ramsden gaat gekleed in nette 19e eeuwse kleding waarvan hij snel een nette jas verruilt voor een kamerjas. Hij blijft ook dicht bij de originele tekst van het verhaal zoals de door Scrooge beroemd gemaakte kreet “humbug” verwijzend naar zijn gevoel voor kerstmis dat hij als nonsens beschouwt. Zijn passie en expressie in de inspirerende vertolkingen van de diverse karakters maken het zo aantrekkelijk om naar hem te luisteren en te kijken. Ramsden boeit van begin tot eind.
Als het kerstgevoel er nog niet was dan is daar met deze unieke en zalige vertolking van
A Christmas Carol door Ashley Ramsdin zeker een positieve verandering in gekomen. Met dank aan
Stichting The English Theatre om deze bijzondere verteller te presenteren aan het Nederlandse publiek.
Informatie
Van Stichting The English Theatre zal vermoedelijk in januari de officiële website in de lucht gaan maar
hier vind je de site van Hof van Wouw.
Woensdag 29 November 2006 at 12:02 am
Oresteia “ Tragedie van de wraak
Door Aukje met foto's van Phile Deprez (klik voor groter).
Gezien op 27 november Stadsschouwburg Amsterdam
De eerste vijf rijen in de zaal zijn verstopt onder een houten vloer, met daarop een glazen huis met open bovenkant. Over de middelste stoelen van alle rijen in de zaal een loopplank, die vooral gebruikt wordt door de godin van de wijsheid en het respect, Athena en door de god van de orakels, Apollo. Het publiek zit aan weerszijden van de loopplank en óp het podium, waar een tribune is gebouwd, zodat het elkaar in de ogen kan kijken.
In het glazen huis liggen Orestes, zijn vader Agamemnon, zijn moeder Klytaimestra, zijn zus Iphigeneia, zijn vaders neef Aigisthos en zijn vaders minnares Kassandra, languit op de grond. Athena en Apollo kijken toe.
Het begin van de Griekse tragedie ‘Oresteia’, een trilogie, is een introductie van de karakters en het verhaal. In de zaal veel scholieren, die vermoedelijk op het gymnasium Grieks volgen en waarschijnlijk vaker met dit lastige bijltje hebben gehakt. Want niet alleen is het onthouden van alle Griekse namen een hele klus, ook het begrijpen en het volgen van de tekst vergt veel concentratie van de toeschouwer.
Maar na de introductie weten we wie wie is en kunnen daardoor het verhaal beter volgen. Het eerste deel van de trilogie, ‘Agamemnon’, laat zien hoe de koning van Argod, Agamemnon (Pierre Bokma), zijn bloedeigen dochter Iphigenia (Elsie de Brauw) offert aan godin Artemis in ruil voor een gunstige wind om uit te varen voor de Trojaanse oorlog. Als Agamemnon na tien jaar terugkeert samen met zijn minnares Kassandra (Betty Schuurman), wreekt Klytaimestra (Marieke Heebink) de dood van haar dochter met het doden van haar man en diens minnares.
Alsof ze erbij horen, betreden technici met ladders, boren en ander gereedschap de speelvloer. De acteurs staan nog op het toneel, helemaal ÂÂn hun rol, maar begrijpen het teken en verdwijnen. Het glazen huis wordt afgebroken terwijl het publiek de zaal verlaat. Omdat het een lange avond gaat worden, kan het publiek in de rotonde een keuze maken uit het speciale menu Oresteia: tomatensoep, runderstoofschotel of tarte tatin. Goedkoop is het niet, wél lekker.
Veel tijd om te eten is er niet. Het tweede gedeelte van de trilogie, ‘Dodenoffer’ begint al snel. Als we de zaal betreden legt een technisch medewerker de laatste hand aan Pierre Bokma, die is ingesmeerd met klei. De berg klei waarin hij zit stelt het graf van Agamemnon voor.
Als Orestes het graf van zijn vader bezoekt en een haarlok achterlaat, herkent zijn zus Elektra (Halina Reijn) hem. God Apollo (Han Kerckhoffs) geeft Orestes opdracht zijn vader te wreken. Orestes’ vriend Pylades (Eelco Smits) en Elektra moedigen hem aan, waarop hij niet alleen zijn eigen moeder doodt, maar ook Aigisthos (Hans Kesting) waar ze na de dood van Agamemnon mee is getrouwd.
In het laatste deel van de trilogie, ‘Ontzagbare Godinnen’, staat Orestes terecht voor zijn daden nadat hij door Wraakgodinnen (Elsie de Brauw en Marieke Heebink) is achtervolgd, waardoor hij de hulp heeft ingeroepen van godin Athena (Chris Nietvelt). Zij wil het bloedvergieten stoppen en spreekt hem daarom vrij, ook omdat zij niet is gebaard en niet weet hoe het is om een moeder te hebben. Een echte mannenwereld dus.
De speelvloer is in dit derde deel niet alleen bezaaid met klei, maar ook met water, als teken van natuur. De Wraakgodinnen hebben hun lichaam besmeerd met dit mengsel, en kronkelen om elkaars lichaam heen als waren ze aan het modderworstelen. Alleen vechten ze s ¡men tegen de rechtspraak en niet tegen elk ¡ ¡r.
Oresteia is de tweede voorstelling van Toneelgroep Amsterdam en NT Gent en bezit een cast waar je u tegen zegt, waardoor de verwachtingen hooggespannen zijn. Onder supervisie van regisseur Johan Simons maken ze het waar: ze kunnen de moeilijke teksten overtuigend brengen en wéten welk verhaal ze vertellen. Maar een Griekse tragedie uit 457 v. Chr. uitvoeren dat geldt als beginpunt van onze geschiedenis blijkt nog niet zo makkelijk, ondanks de goed acterende cast, de simpele maar bijzondere theatrale setting en de goede vertaling. Ook de onderwerpen van de tragedie komen in onze moderne tijd voor: eerwraak en het afschuiven van verantwoordelijkheid.
Maar het vier uur durende stuk (inclusief twee pauzes) is geenszins makkelijk en vergt veel van de bezoeker. Veel lof overigens voor Pierre Bokma, die een groot deel van de voorstelling stil moet zitten of liggen en Aus Greidanus jr, die een geweldige hoofdrol neerzet. Desonkdanks is het stuk is geen aanrader, maar de gehele cast neemt na de voorstelling wel zeer terecht een staande ovatie in ontvangst.
Toneelgroep Amsterdam -
website
NT Gent -
website
Dinsdag 31 Oktober 2006 at 4:43 pm
Première 'Alleen voor grote mensen' van Bonte Hond
foto's van Hans Speekenbrink (klik voor vergroting)
BonteHond - website
Golden Palace - website
Meer foto's van de voorstelling zijn hier te bekijken.
Maandag 30 Oktober 2006 at 10:38 pm
Othello “ manipulatie en naïviteit op zijn best
Door Carol Greenshields met foto's van Ben van Duin (klik voor vergroting)
Bij het binnenlopen van de schouwberg in Den Haag zijn mijn eerste gedachten “wow” wat een indrukwekkend podium; stapels scheepscontainers vormen de achtergrond waarvan wij alleen de achterkant zien met het glimmende hang- en sluitwerk van de dichte deuren. Met de verduistering van de zaal komt de Moorse edelman Othello het podium op, zijn gezicht bedekt door een laag zwarte verf die hij er vervolgens afhaalt terwijl zijn lichaam 360 graden draait en hij kijkt in de spiegel vastgeklampt in zijn linker hand. De rest van de cast staat erbij in kledij dat iets weg heeft van een tweedehands kledingshow van zeer uiteenlopende kwaliteit. Annette Speelt is de toneelgroep die vanavond samen met regisseur Johan Doesburg deze voorstelling van Othello neerzet.
Michel Sluysmans opent in de geniepige en manipulerende rol van Jago; hij doet het perfect, van begin tot einde. Vincent Linthorst als Roderigo is geweldig in zijn naïviteit en gevoeligheid voor de manipulaties van Jago, en luistert aandachtig naar elk duister plot om de mooie Desdemona voor zichzelf te winnen en haar weg te halen bij Othello. Jagos jaloerse houding ten opzichte van de loyale Cassio (Pieter van der Sman) die boven hem gekozen wordt tot luitenant, kent geen grenzen. Vanaf het moment dat Othello op oorlogspad gaat begint Jago met het plannen van zijn wraak om de liefde tussen Othello en Desdemona te bederven en hem in diskrediet te brengen onder zijn kennissen. Anniek Pheifer speelt een prachtige, oprechte en gepassioneerde Desdemona, die het helemaal prima vindt om stiekem te trouwen met de donkere Othello.
Thijs Römer weet een sterke, gepassioneerde en vooral verwarde Othello levendig te spelen. Ondanks zijn betoverende liefde voor Desdemona vertrouwt hij iets te veel op Jago, die hij ziet als de meest eerlijke man op aarde. Het werkt perfect en zelfs de posturen van de twee mannen helpt het beeld te projecteren van hun karakters. Pauline Griedanus speelt een verwarde en naïeve Emilia, een ietwat zwakke rol die niet overtuigend overkomt. De slotscène is met zo veel passie gespeeld dat de vonken er vanaf vliegen, het moment suprème wanneer Othello Desdemona, bijna met tederheid wurgt, is zo indrukwekkend dat je gefixeerd bent, de hele tijd wensend dat Emilia de waarheid gaat spreken, Othello van zijn ingetuinde jaloerse gedachten te ontdoen maar tevergeefs, sterft Desdemona en je voelt het hart van Othello ook sterven. Machtig.
De gehele cast is bijzonder goed op elkaar ingespeeld, en dat doet tijdens de lange zit helemaal de tijd vergeten. Afleidend van de acteurs en dit prachtige stuk, Othello was de kleding; dusdanig gerafeld van Jago en Othello dat je ze beiden een nieuwe pak aan wilt schaffen. Helaas hebben de verschillende typen kleding geen toegevoegde waarde en leiden alleen maar af omdat ze zo opvallen; en wiens idee het was om een camera op de podium te zetten, die af en toe door de cast bediend werd heeft niet echt nagedacht over het beeld dat daarmee gecreëerd werd “ zeer afleidend. Ook jammer is de typische Nederlandse behoefte om de vrouwelijk rollen een lingerie show te laten doen. Niet echt nodig en nogmaals leidt het af van de echte talenten die er daadwerkelijk op deze podium staan. Het idee om Othello een modern jasje aan te doen is niet gelukt Maar gelukkig redden de acteurs de avond en Shakespeares prachtige stuk.
Nationale Toneel -
website
Annette Speelt -
website
Maandag 23 Oktober 2006 at 11:27 am
Vaders! - een avond zorgeloos vermaak
Door Lana de Wit met foto's van Marco Borggreve en Lana de Wit. Klik de foto's
voor vergroting. Gezien op de première op 21 oktober in Leiden.
Als schrijver van komedietoneelstukken is Haye van der Heyden ijzersterk. Dat bleek maar weer bij de première van zijn nieuwste stuk Vaders, zaterdag in de Leidse Schouwburg. Door een opeenstapeling van strakke dialogen met ongelooflijk adremme antwoorden krijgt hij de toeschouwers aan het lachen. Zeker niet onbelangrijk daarbij is het sterke spel van acteurs Hymke de Vries, René van Zinnicq Bergmann, Nienke Römer en Piet Römer.
Een mix van diverse persoonlijkheden en een wirwar van complexe relaties krijgt het publiek in Vaders voorgeschoteld. Een vader die zijn laatste dagen bij zijn zoon en vrouw komt slijten, een stel dat een open relatie heeft waarbij de man Daniël een affaire met jonge speelse studente heeft maar ziekelijk jaloers wordt als zij er - net als hij - ook een vrije moraal op na houdt. Dit alles moet natuurlijk wel tot hilarische taferelen leiden. Hilariteit die komt door de, vaak, droge opmerkingen van de personages. Als Anoek (Nienke Römer) zwanger blijkt van een Pool antwoordt Sjors (Piet Römer): “Ik dacht dat Polen zo handig waren!”
Piet Römer moet oppassen dat hij als bekende acteur niet overheerst op het podium. Dat doet hij ook niet. Hij weet met subtiel en bescheiden spel een aandoenlijk personage neer te zetten, dat zowel de andere personages als het publiek voor zich weet te winnen. Een norsachtige personage gaat Römer, zoals we ook in Baantjer zien, goed af zonder zonder dat Sjors overigens te veel op De Cock gaat lijken. Ook de andere acteurs bewijzen hun acteurtalent en kunnen uitstekend met tekst en personages uit de voeten. Hymke de Vries ontvangt zelfs applaus als zij haar man, René van Zinnicq Bergmann, minutenlang uitfoetert. René van Zinnicq Bergmann is misschien iets minder geloofwaardig als klamboeverkoper, maar dat is bijzaak. Ook zijn spel staat als een huis. De vlinderachtige vrolijke Nienke Römer (de kleindochter van) zet een jonge en van het leven genietende studente neer.
Toch is er na de pauze even een dip. Het moordend hoge tempo van daarvoor, met veel opeenvolgende grappen, wordt niet gehaald. Met de eerder genoemde scheldtirade van Hymke de Vries wordt het publiek weer wakker geschud en weer bij de voorstelling betrokken.
Erg goed is de vorm waarvoor is gekozen met de laconieke vertellende commentaren van de personages. Zij vertellen waar we ons bevinden en wat er staat te gebeuren. Het is een spel van personages met publiek waarbij de acteurs vanuit hun personages commentaar geven op hetgeen er komen gaat. Het simpele maar effectieve decor, een witte wand met daaruit verschillende wanden gesneden die rond kunnen draaien, is uitstekend gekozen. Het geeft het idee van een andere ruimte en legt de nadruk op de acteurs en hun spel.
De eindscene is tegen het randje van cliché maar toch heeft regisseur Wannie de Wijn een prima voorstelling afgeleverd. Goed voor een avond zorgeloos en schaamteloos vermaak!
Vaders! is tot eind maart te zien in theaters overal in Nederland. Kijk op de website voor de exacte speeldata en plaatsen en overige informatie.
Vaders! -
website
Cast:
Piet Römer - Sjors
Nienke Römer - Anoek
Hymke de Vries - Lara
René van Zinnicq Bergmann - Daniel
Tekst - Haye van der Heyden
Regie - Wannie de Wijn
