Categorie: FESTIVAL, JAZZ, MUZIEK
Zaterdag 12 Juni 2010 at 3:16 pm
Vijfde Editie The Hague Jazz groot succes!
Door Frits Lagerwerff met beeld van Fred van Wulften, louis Obbens en Hans Speekenbrink (klik voor vergroting)
In juli 2005 beleefde het North Sea Jazz Festival zijn laatste Haagse editie, in het tegen Scheveningen gelegen Congresgebouw. Onderhandelingen over voortzetting van dit grootse jazzevenement waren vastgelopen, met de Haagse overheid die de afbraak had voorgesteld van de Statenhal. Dit kolossale betonblok werd tijdens Northsea weliswaar voor grote soul- en popacts benut, maar buiten drie dagen jazzfestival kon hier nauwelijks een bloemencorso, missverkiezing, carnaval of nachtelijke wielerwedstrijd worden geboekt: te duur, groot, kaal, ongezellig.
Paul Acket, stichter van het NSJF, heeft in 1976, bij het eerste festival voor het neutrale adjectief North Sea gekozen, zodat hij bij eventueel trammelant naar Noordwijk (Huis ter Duin)of Rotterdam (Ahoy) zou kunnen uitwijken, met behoud van de festivaltitel en op posters dezelfde wind in bolle zeilen. Na groot gedonder met de Haagse overheid - waarbij de kantonrechter zelfs over de festivaltitel moest beslissen - verhuisde het Delftse impresariaat Mojo het festival richting Ahoy, dat in 2006 direct vol liep. De ingekakte Rotterdamse jazzsituatie beleefde daaromheen een fikse upswing van een volle week, terwijl de Haagse jazzscene tot passief provincialisme zou vervallen.
Althans, zo leek het. In de hofstad werd binnen een seizoen echter een tweetal initiatieven ontwikkeld, dat de aandacht trok: The Hague Jazzfest en Pure Jazz, twee meerdaagse manifestaties rond de zomermaanden. Kennelijk heeft deze complexe, innerlijk concurrerende constructie de nodige sponsorhanden niet opeen gekregen. Hoe 't ook zij, per omgaande zijn Jazzfest en Pure in elkaar geschoven, tot vreugde van overheden, de zakenwereld en jazzfans van binnen- en buiten Den Haag. Ruud Wijkniet, sinds vijf jaar initiator, heeft een fijn festival gerealiseerd, The Hague Jazz, in het tot World Forum omgedoopte Congresgebouw.
Prompt leeft de Haagse scene weer een beetje op, met opwarmingsconcerten in de binnenstad, waarbij mondharmonica fenomeen Toots Thielemans zelfs in het poplokaal Paard van Troje heeft geblazen. Opmerkelijk genoeg is het opgewarmde Haagse publiek nog niet massaal richting World Forum gekuierd, dat vrijdag toch een muzikale topavond beleefde. Hoe minder publiek, hoe meer muziek: het is enigszins pijnlijk voor organisatoren en sponsoren, maar The Hague Jazz leek vrijdag enigszins op Northsea 1976. Een massa muzikanten, daaromheen een relaxte schare intimi en jazzliefhebbers, die overal zittend konden genieten en in catering crapauds konden neerzakken. Opvallend elegant publiek ook, mooie vrouwen, snelle jongens onder kekke hoedjes, geen gekraakt plastic bekertje op vloeren te bekennen. Tegen fraaie, op wanden geprojecteerde foto's begonnen wildvreemden elkaar te fotograferen. De prent van soulster Percy Sledge was het meest in trek. Diens glimmende knikkerpoort vormt nu de achtergrond van menige festivalimpressie op de schoorsteenmantel.
In artistiek opzicht waren vrijdagavond ook enkele kernaspecten opvallend. Jazz, generaties en leeftijd blijken fictieve begrippen te zijn, anarcho-liberaal, rekbaar qua connotatie, vloeiend, multi-interpretabel, sociale categorieën. Welke jazz bedoelt u? Wie is hier hip, wie is hier oud? Het spectrum van jazz is de laatste jaren ontegenzeglijk opgerekt. Tijdens The Hague Jazz waren bijvoorbeeld traditionele vormen van jazz beluisteren, evenals popjazz en electro groove swing, een op Ornette Coleman's free funk gebaseerd concept. Let op, ze noemen dit electro: de slagwerker beukt een doormarcherend basisritme, gesteund door de basgitarist; deze groove wordt als basis gebruikt voor verschrikkelijk loos gaande, atonaal improviserende solisten op gitaren en blaasinstrumenten. Jeugdig jazzpubliek gaat hierbij wiebelend over de wenkbrauwen.
De Amsterdamse groep The Ex verwerft met deze opvatting wereldbekendheid. Tijdens The Hague Jazz ging de Oostenrijkse Parov Stellar Band met dit concept aan de haal, en ook New Cool Collective is door dit virus aangepakt, met Joost Kroon als dreunende klopgeest. Zelfs de ferm brushende Wolfgang Haffner, drummer van de beschaafde Duitser Till Brönner, liet met bassist Dieter Ilg een meeslepend stukkie electro horen, tot vreugde van het rondtrippend publiek. Till joeg zijn trompetgeluid nog even door een toonverdeler, eigenlijk een matige dramatische truc voor zo'n begenadigde trompettist. Till Brönner, onthoud die naam, vurig schallend, helder fraserend en articulerend, en hij verzorgt op aanvraag zelfs een mooi moppie Chet Baker vocaal.
Behalve Brönner's trompetchorussen viel de presentatie op van een aantal oudere jazzhelden dat jongere generaties even de oren kwam wassen, aangaande voordracht, diepgang en pure swing. Jazz spelen lijkt minstens zo goed voor huid en hersenfunctie als bosbessen, aardbeien, tomatenpuree en spinazie. Toots Thielemans (88), pianist Randy Weston (84) en de tenoristen Jimmy Heath (83), Red Holloway (82), Benny Golson (81), Wayne Shorter (76) en Houston Person (75) sierden vrijdagavond de agenda. Zit bijna geen sleet op. Weston omspeelde met zijn trio zijn eeuwige composities, in een rauwe maar schilderachtige stijl die aan het spel van Earl Hines, Duke Ellington, Thelonious Monk en de Zuidafrikaan Abdullah Ibrahim refereert. Wie het gemist heeft: zie Randy Weston op You Tube.
Golson was bij Henk Meutgeert's Jazz Orchestra of the Concertgebouw, het JOC, degelijk in vorm, maar hij werd qua tenorspel overtroffen door de piepkleine Jimmy Heath, die ooit een orkest met John Coltrane, Charlie Parker en Golson leidde. Van Heath ging de onvergetelijke compositie Gemini, met dwarsfluiten in de JOC rietsectie. Van Golson werd onder meer het stuk I Remember Clifford vertolkt, met een superbe, beweeglijke solo van trombonetalent Bert Boeren.
Wayne Shorter, ooit afgebeuld in het kwintet van drumgenie Art Blakey en opgebloeid bij Miles Davis, leidt reeds jaren een sensationeel trio. Pianist Danilo Perez, contrabassist John Patitucci en drumrevelatie Brian Blade spelen zich, improviserend in diverse sferen, uit de naad, waarbij good old Wayne spaarzame noten door zijn sopraan- en tenorsax weent. Massa's fans krijgen de kriebels bij deze licht meditatieve aanpak, die steeds aan het einde van concerten met intense swing wordt doorbroken. Dit concert was historisch.
Red Holloway en Houston Person overtuigden eveneens, met swing en een gespierde stijl, bij het puike trio van pianist Rein de Graaff. Person, een voormalige soul jazz ster, beroemd door zijn samenwerking met organist Richard Groove Holmes en zangeres Etta Jones, heeft nog altijd een felle, aanvallende frasering, blazend alsof een slang hem de strot af bijt. Wie deze grootheid gemist heeft, bekome zijn sfeervolle cd Lost & Found (1977)met blueszanger Charles Brown. Hierbij staren wij zwijgend in de barbecue vlammen. Wellicht kunnen Holloway en Houston ook een keer gevraagd worden door het JOC, als gastsolisten. Het wordt dan wel erg warm in dit orkest.
Opvallend waren, op vrijdagavond, het hypervirtuoze septet van de Cubaanse pianist Chucho Valdes, met zus Mayra als Amerikaans getinte gospelblueszangeres, de eveneens tot moderne gospelblues bekeerde Liz McComb, de Schaduw Big Band van de Belgische Flat Earth Society, met twee alt blowende pubermeisjes in een Gil Evans-achtige setting, en het hardbop kwintet van Steve Turre. Deze 60-jarige trombonebeul, gesierd met een paardenstaart van anderhalve meter, wist de voormalige tenorgod Billy Harper mee te slepen in een afwisselende set. Ook bij deze Amerikanen was deze keer geen spoor van afgekloven routine te bekennen.
Reageer hieronder
Geen reacties