Slotdag NORTHSEAJAZZ in het teken van de WK

Categorie: FESTIVAL, JAZZ, MUZIEK, WERELDMUZIEK

Maandag 12 Juli 2010 at 10:25 pm

Door Pieter Franssen met foto's van Hans Speekenbrink (klik voor vergroting)

Als een enorme slagschaduw hangt de finale van het WK boven de slotdag op de 35e editie van NSJ. De dag begint met een fenomenale aftrap van de 80jarige tenorsaxofonist, legende Sonny Rollins, die al meteen in het eerste formidabel swingende nummer een adembenemende solo van 19 minuten op het podium neerzet. De Saxophone colossus prolongeert zijn eretitel met een geweldige set waarin hij alle uithoeken van het klankenspectrum verkent en dat soms zelfs met een hand voor elkaar krijgt. Zijn typerende calypsoswing is bij de uitstekende begeleiders in goede handen. De eerste held op deze historische dag.

Snel door naar zanger/gitarist Elvis Costello en zijn Sugarcanes hillbilly- en rootsproject. In een stampvolle Maas wordt hij onder meer op viool en accordeon bijgestaan en krijgt hij steun van Jerry Douglas, de beste dobrospeler ter wereld, Het slotnummer I Want You, volgens velen zijn allermooiste nummer, krijgt een magistrale, door merg en been gaande uitvoering.

Artist-in residence, freejazzpionier Ornette Coleman is ook al zo'n legende. Met trompet en sax blaast hij onverstoorbaar bizarre riedels heen door de trancy hymnes, de opzwepende ritmes en het ijle fluitspel van de kleurrijke Marokkaanse gnawa-gasten, de master musicians of Jajouka. Een ogenschijnlijk knetterende kakofonie in een ontmoeting van wereldklasse, met zijn zoon achter de drumkit.

Het met veel ophef aangekondigde Afrocubism project, een ‘gedroomde' samenwerking tussen muzikanten uit Cuba en Mali moet nog duidelijk groeien. Gitarist en zanger Eliades Ochoa, wereldbekend geworden door de BuenaVista Social Club en zijn Cubaanse, in het oranje gehulde companen hebben soms duidelijk moeite met de muzikale overmacht en souplesse, die de Mali All Stars onder leiding van Djelimady Tounkara, de goedlachse, briljante gitarist en ex chef d'orchestre van de vermaarde Railband van Bamako, ooit kweekvijver van internationaal doorgebroken Malinees talent, in hun snarenspel, zang en ritmiek laten horen. Vooral de klaterende combi van ngoni-virtuoos Bassekou Kouyate en de stoicijnse kora-ambassadeur Toumani Diabate, beide enthousiaste vernieuwers van deze eeuwenoude traditionele instrumenten, scoort menigmaal onder Djelimady's leiding.

Waarna de griotzanger Kasse Mady Diabate, momenteel zonder twijfel de beste zanger, die Mali te bieden heeft, met zijn geweldige stem de glans nog vergroot. In de instrumentale jams vinden de dertien deelnemers, zeven Cubanen en zes Malinezen elkaar nog het meest. Balafoonspeler Lassana Diabate legt met zijn ‘toetsenklanken', de beste brug tussen Mali en Cuba. Ochoa heeft soms moeite om het allemaal bij te benen, maar zijn sonore stem ronkt lichtjes als vanouds in zijn eigen nummers. Deze samenwerking kan nog veel beter. Misschien gebeurt dat in dit najaar in Amsterdam bij hun geplande optreden in de rabozaal van de Melkweg.

Het NRC café is zonder meer de koelste en de coolste plek op van dit met tropische hitte bezwangerde muziek-spektakel. Het jonge Cubaanse wonderkind, pianist Harold Lopez Nussa, fluitspeler Orlando' Maraca'Valle en een steengoede Amerikaanse drummer bezorgt het aanwezige publiek rooie oortjes met hun Clinic van sprankelende, zeer stuwende latin jazz, dat Maraca & the Monterey Jazz All Stars later in de Hudson slechts pompeuzer,met meer spierballen overdoet.

Ook heel bijzonder is het optreden van meesterbassist Dave Holland , die de tango's en buleria's van zijn vermaarde flamencogasten, geleid door het gitaristenduo Pepe Habichuela en Josemi Carmona in dit flamencoproject mooi groove en body geeft. Een heerlijk verkwikkende, melodieuze set, die soms zelfs tot wegdromen noodt.

Tijdens de tweede helft van de voor Nederland rampzalige verlenging bijten de Jamaicaanse dancehallster Damian ‘Jr. Gong' Marley, de meest getalenteerde zoon van reggaesuperster Bob Marley en de compromisloze Amerikaanse rapper Nas met As We Enter het spits af van een powerful, maar sterk wisselend optreden geschraagd door spijkerharde beats, samples en synthi-stoten, maar ook mooi versierd door damesduozang, die in Shaka Zulu een van de topnummers van de kersverse nieuwe cd Distant Relatives van het duo strijdvaardig gestileerd dansen. Marley's melodieuze, heerlijk skankende rootsdancehallset vloekt totaal niet niet met de powerbeats en lyrics van Nas' hiphop. Maar de samenwerking tussen dit geëngageerde duo klinkt verfrissend en veelbelovend. Damian's dreadlocks bengelen tot ver onder zijn knieholtes. Een fascinerend gezicht vooral samen met de onvermoeibaar wild zwaaiende Rastafarivlaggenman.

Stevie Wonder, de tweede held van deze dag, treedt na de wedstrijd op in de tot aan de nok gevulde, eivolle Nile. Gelukkig kan zijn optreden op een gigascherm in de 'Central Square' uitstekend gevolgd worden en zien we de in het zweet badende soullegende achter clavinet en vleugel een aan NSJ aangepaste set doen, waaronder de instrumentale versie van Dave Brubeck's Take Five op mondharmonica, een zowel hartverwarmend als curieus moment is.
Zijn optreden haalt het net niet bij de onvergetelijke show, die hij bijna twee jaar geleden in de Ahoy met zijn band neerzette. Zijn oproep om ons wereldwijd te verenigen in harmonie voorafgaand aan de meedeinfunk van Living For The City viel niet uit de toon in een reeks van Wonderklassiekers uit de jaren zestig en zeventig, waaronder nogal wat ballads, maar ook erkende stompers als Superstition, Masterblaster, I Wish en Higher Ground kwamen langs, strak begeleid met funfy gitaar-en blazersriffs. Zo gingen we huiswaarts met een stevige Oranjekater, maar met veel herinneringen aan prachtige, krachtige en ook verrassende (jazz)muziek.

Lees ook het verslag van Zondag op Jazzpodium.com