Categorie: THEATER, TONEEL
Zondag 10 Oktober 2010 at 3:24 pm
Huid!
Door Jacques Nachtegaal - Het Collectief N & P, foto's Brett Russel (klik voor vergroting)
Discriminatie komt overal voor, ook onder ‘minderheden' onderling. In de toneelvoorstelling ‘HUID !', naar een idee en onder regie van Raymi Sambo, met tekst van Anita de Rover en Maaike Bergstra, gaat het ondermeer om discriminatie op kleurgradatie binnen een welgesteld Antilliaans gezin.
Moeder (Urmie Plein) is, evenals haar echtgenoot (John Serkei), een geslaagd advocate van Antilliaanse afkomst. Ze hebben twee kinderen Steve (Everon Jackson-Hooi) en zijn zus (Jaike Belfor). In het gezin draait het in de eerste plaats om moeder, die quasi teerhartig, haar homoseksuele broer (Raymi Sambo) onderdak verleent. Echter daar moet hij dan ook wel diep voor door het stof. Haar man, een goedlul, accepteert de nukken van de vrouw des huizes. Het oogappeltje is Steve, die veel meer aandacht lijkt te krijgen dan zijn steeds meer uitdijende zus, die om aandacht lijkt te schreeuwen.
Ter ere van Steve's zijn 21e verjaardag wordt er een familiediner georganiseerd, waarbij de, alles regelende, oom als ober mag fungeren, en moeder, die zoals te doen gebruikelijk het hoogste woord voert, moet als vanzelfsprekend haar zwakke dichtregels ten gehore brengen. In plaats van een verrassing voor Steve, die zo graag een ticket krijgt om zijn roots op de Antillen te zoeken, heeft Steve een verrassing voor zijn familie in petto. Voordat deze verrassing wordt getoond worden de onderlinge verhoudingen binnen het gezin steeds duidelijker.
Vader, die zich zelf gekooid voelt en af en toe het lef heeft uit de band te springen, is volgzaam aan de baas in huis, moeder. Deze straalt regelmatig walgelijke arrogantie ten toon en blijkt ook nog eens ernstig te discrimineren op huidskleur. Hoe donkerder hoe veel minder hoog op de ladder is haar visie.
"Hij die lichter trouwt, trouwt omhoog en wie donkerder trouwt, trouwt omlaag", ventileert ze nog maar eens ten overvloede.
Steeds meer onderhuidse irritaties lijken aan het licht te komen. Tot Steve zijn vriendin (Naomi Mac-Donald) binnenbrengt.
Moeder krijgt bijna een rolberoerte, ‘wat is zij zwart'. Plots valt haar hele toekomstbeeld van zoonlief aan duigen. Dit meisje is niet geschikt voor Steve. Als dit meisje dan ook nog eens bijzonder deviant gedrag vertoont, is moeders niet meer te houden; "hoer" en talloze andere verwensingen smijt ze het jonge meisje tegemoet. Dan zal zij zich ook als hoer gedragen; en ze werpt zich op als een echte sloerie en gaat zelfs met vader aan de gang. Trots op de aandacht is die aanvankelijk blij verrast maar dat slaat al snel om in angst als moeders in haar toorn ontsteekt. Toch is tot dan aan toe alles nog redelijk vermakelijk, echter als moeder, tot op het bot beledigd, op haar beurt haar homoseksuele broertje vilt, komen er plots keiharde en dieptrieste situaties aan het licht en worden bepaalde zaken verklaarbaar en helder.
Na veel uitbundig gelach in de zaal, is die nu dood en doodstil. Als moeder alle schepen achter zich heeft verbrand en haar juk van de schouders heeft gegooid, blijft er een emotioneel berooid gezin over.
Vooral de overgang van humor naar serieus verhaal, is zo'n knap omslagpunt, dat de zaal wel moet slikken van de plotselinge ommekeer. Je wordt als het ware met je neus op de feiten gedrukt en daardoor word er begrip voor alle partijen gecreëerd. Als publiek merk je steeds meer dat niet alleen kleur van de huid tekent, maar ook de onderhuidse gevoelens, tekenen de persoon.
HUID! Is een prachtige voorstelling die vooral qua timing en humor op hoog niveau staat, echter juist dan wanneer het allemaal veel dieper onder de huid kruipt, blijkt eens en temeer dat we te maken hebben met een collectief aan topacteurs. Vooral Everon Jackson-Hooi die in feite een lijdzame rol speelt weet die op geweldige wijze in te vullen. Urmie Plein is zo overtuigend in haar rol als bitserige moeder, dat je haar bijna als heks gaat zien en Raymi Sambo schittert als kokette homo, met zijn kleine maniertjes is hij bijna aandoenlijk, maar vergis je niet. HUID! Is een absolute aanrader voor iedereen vooral voor hen die denken dat er bij hem/haar thuis teveel ellende speelt. Dit stuk zet je weer helemaal op de rails, het kan altijd erger.
Reageer hieronder
Eén reactie
