Categorie: THEATER, TONEEL
Maandag 10 Januari 2011 at 4:54 pm
Jan Decleir schittert in Lucifer van Theatergroep Zuidpool
Door Jacques Nachtegaal (klik foto's voor vergroting)
Eigenlijk is Jan Decleir in de voorstelling 'Lucifer' van het collectief Zuidpool, gastacteur maar hij en niemand anders is de onbetwiste stabiele en leidende factor op het podium. Dat wordt al duidelijk na enkele minuten. De zaal in de Rotterdamse Schouwburg is erg rumoerig, het sterft van de kuchers, het lijkt zelfs virale vormen aan te nemen, steeds groter wordt het aantal kuchende en keelschrapende bezoekers.
Dan stopt Jan Decleir de voorstelling, hij spreekt de bezoekers toe en zegt; "dat het hen niet deert, zij kennen de woorden maar u wilt die horen en als u ziek bent moet u thuis blijven en of nu naar huis gaan". De zaal valt doodstil, niemand staat op, maar vanaf dat moment wordt er gedurende de hele voorstelling door geen bezoeker meer gekucht. Het kan dus wel, stelletje simulanten zou ik bijna willen roepen, maar Decleir verdient diep respect, dus ik zwijg, het mijne er van denkend.
Lucifer van Vondel werd destijds na slechts 1 keer spelen verboden, zo verteld Decleir mij na afloop. Omdat er zoveel geld in het decor was gestoken werd er snel een nieuw stuik geschreven waarin het decor nogmaals gebruikt kon worden. Ook destijds moest men zuinig aan doen. Zuidpool doet niet zuinig, Zuidpool speelt economisch en artistiek verantwoord deze feitelijke godslastering, hoewel ook dat wordt weersproken door een enkeling. De tragiek van de tweedeling tussen goed en kwaad, hemel en hel met de mens, als God's speelbal, ertussen is in feite de simpele thematiek van deze voorstelling van een van de minst gespeelde stukken van Joost van den Vondel. Maar Vondel is nooit simpel. Al is het alleen maar vanwege de prachtige taal, de binnenrijmen en het lyrische van de woorden.
Zuidpool heeft dat heel goed begrepen en past dat perfect toe. Vanwege de meerdere rollen, gespeeld door Jan Decleir, Jan's dochter Sofie en Koen van Kaam, worden manshoge poppen gebruikt, slim bedacht en zeker niet storend eerder verrassend. Maar de grote kracht van deze voorstelling zit vooral in het prachtige ritme van deze voorstelling. Vondel, bekend door zijn prachtige woorden en zeker niet zuinig daarmee, valt in Lucifer vele malen in herhaling. Dat geeft een bepaalde cadans waardoor de voorstelling iets ritmisch krijgt. Hoewel je wel moet waken voor het feit dat je, je daardoor niet te veel laat meeslepen, want dan kun je op een onbewaakt moment zelfs heel onbedoeld in slaap sukkelen. Oorspronkelijk duurt deze vertelling meer dan drie uur, maar door kritisch, maar verantwoord schrappen, komt Zuidpool op een veel acceptabeler tijdsduur. Desondanks is het voor de acteurs een giga opgave om deze niet al te lichte kost op verantwoorde wijze te spelen. Hierbij is het beheersen van stemtimbre en dictie van groot belang. Geen der drie acteurs kan verweten worden dat daar bij hen iets mis mee is, maar Jan Decleir is zo'n kunstenaar met zijn vocalen dat hij een extra dimensie aan Vondel weet toe te voegen. En zo worden Vondels Engelen in hun onderlinge strijd, ook de gevallen engel, al dan niet God's plan, tastbaar en net zo menselijk en begrijpelijk al u en ik.
Lucifer is helaas maar een kleine tour door Nederland gegund maar als je in de mogelijkheid bent om te gaan kijken schroom niet, want later kunt u zeggen dat U er bij bent geweest.
Reageer hieronder
Geen reacties