Categorie: MUZIEK, TERUGBLIK, WERELDMUZIEK
Dinsdag 24 Mei 2011 at 7:37 pm
CUBOP CITY BIG BAND & EDMAR CASTANEDA. VERBLUFFEND GOED
Door Rik van Boeckel met foto’s van Hans Speekenbrink voor Cultuurpodium.nl (klik voor vergroting)
De tournee van de Cubop City Big Band met de Colombiaanse harpist Edmar Castañeda is al weer voorbij maar voor degenen die erbij zijn geweest is het nog wel even nagenieten. Ik heb ze zelf gezien in het Tropentheater en tijdens de sneak preview in het WMDC waar ik de eer had bandleider en drummer Lucas van Merwijk en Castañeda live te interviewen op het podium over de samenwerking en het Otro Mundo project.
De tour van zes optredens met Castañeda valt binnen het Otro Mundo-project van de Cubop City Big Band (CCBB), dus niet alleen de Cubaanse muziek waarmee de groep bekend werd maar ook de andere wereld van Zuid Amerika. Het eerste project was Venezuela met Roberto Quintero, het project met Castañeda is het tweede en in 2012 volgt de candombe-muziek van Uruguay. Van Merwijk zoekt voor het repertoire altijd naar een mix tussen traditioneel en hedendaags modern. Castañeda mengt in zijn spel latin jazz met de traditionele Colombiaanse muziek, de musica llanera; de harp is het hoofdinstrument van deze muziek. De musica llanera is de muziek van de veeboeren in de uitgestrekte vlaktes van het grensgebied tussen Colombia en Venezuela waar de muziek bekend is als de jóropo, een muziek- en dansvorm met complexe ritmes. Sinds Castañeda in 1994 naar New York verhuisde, is hij uitgegroeid tot een wereldwijd begrip in de jazzwereld. Hij speelde met grootheden als John Scofield en saxofonist Paquito d'Rivera. Scofield werkte onder andere mee aan zijn album Entre Cuerdas uit 2009.
Lucas van Merwijk richtte in 1995 de Cubop City Big Band op, nadat hij salsagrootheid Machito had zien optreden in Amsterdam. Met deze groep bracht hij tributes aan Cubaanse grootheden als son- en bolerozanger Benny Moré en Arsenio Rodríguez, een van de grootste son componisten van 't eiland; en aan salsagrootheid Tito Puente. Op het vorig jaar verschenen album Que Sensación brachten van Merwijk en CCBB een ode aan de pioniers van de Afro Cubaanse jazz onder wie Grupo AfroCuba, de Cubaanse pianist Emiliano Salvador en Paquito D' Rivera. Que Sensación werd niet alleen in Nederland maar ook in latin kringen in de VS zeer goed ontvangen.
De CCBB opende in het Tropentheater nog zonder Castañeda met Asi es la Humanidad van het album Moré & More (1998). Daar zette de big band meteen het bij kenners en fans bekende krachtdadige latin big band geluid neer dat in de jaren veertig en vijftig op Cuba in de tijd van Benny Moré zeer populair was. Met een mooie rol voor pianist Marc Bischoff, een van de arrangeurs van CCBB. Daarna kondigde Van Merwijk zijn gast aan met de opmerking dat in het Westen de harp vooral door vrouwen wordt gespeeld maar in de musica llanera door mannen.
Gedurende het hele concert was de technische en percussieve virtuositeit, de adembenemende snelheid en de waanzinnige muzikaliteit van Castañeda een waar lust voor het oor. Wat opviel was dat Castañeda's spel op de harp goed samenging met de orkestrale sound van CCBB. In het door de Colombiaanse percussionist Samuel Torres gearrangeerde Cuarto de Colores zette Castañeda in met een prachtig intro op de harp, vervolgens werd op hoog tempo gespeeld in een compositie waarin de Colombiaanse feel werd vermengd met de Braziliaanse en de Cubaanse, een logisch uitvloeisel van Castañeda's verblijf in New York waar al die stijlen bij elkaar komen en ook nog eens een jazztouch krijgen. Percussionist Nils Fischer wisselde tussen conga's en de Braziliaanse pandeiro, een solo was er voor trombonist Ilja Reingoud, de andere arrangeur van CCBB.
De ritmes waren heel anders dan we van CCBB gewend zijn, de jóropo is een 12/8 maat net als de buleria uit de flamenco, de ritmes zijn dan ook aan elkaar verwant. Dat werd duidelijk in Colibri, eveneens een arrangement van Samuel Torres, met solo's van Rof Delfos (saxofoon) en Van Merwijk op drums. Tot dan toe werd in hoog tempo gespeeld maar met veel dynamiek. Daarna was er een mooi en ingetogen duet tussen zangeres Yma America (Venezuela) en Castañeda in een 5/8 stuk waarin onder andere een merengue venezolano was verwerkt en dat in Venezuela wordt gezongen door de boeren zodat de koeien melk geven. Yma America ging vervolgens in Zumba Que Zumba een duet aan met de Colombiaanse zanger Alberto Caicedo, een stuk waarin flink geïmproviseerd werd (met een fluitsolo van Gerrit Jan Binckhorst).
Na de pauze volgde een compositie van de Colombiaanse pianist Juancho Valencia: A La Tierra (trombonesolo Milan Bonger) en het door Caicedo gezongen Mi Buenaventura (met een oorstrelende solo van trompettist Rik Mol). Na de swingende cumbia in Colombia Dixe, een compositie van Castañeda, liet de harpist in een solostuk een virtuositeit horen en zien die grenst aan het onvoorstelbare. Hij blijkt ook nog een goede bespeler van de maracas, in het westen beter bekend als sambaballen. In Venezuela en Colombia is het een belangrijk instrument en begint elke muzikant ermee op jonge leeftijd. Marco Toro, de Venezolaanse percussionist van CCBB, had ik er al eens een verbazingwekkende solo op zien spelen tijdens een optreden van Drums United, een van de andere projecten van Van Merwijk; het duet tussen Castañeda en Toro was een ritselend hoogstandje dat ze met veel gevoel voor humor uitvoerden. En hadden de toeschouwers in het Tropentheater tot dan toe op de stoelen gezeten, tijdens de Descarga aan het eind gingen de remmen los en werd er vervolgens nog lang doorgedanst tijdens Dansen in Marmer! in de hal van het Tropentheater. Ik kijk alvast uit naar het volgende Otro Mundo-project in 2012 als de Afro-Uruguyaanse candombe-ritmes zullen worden geïntegreerd in de muziek van de Cubop City Big Band.
Reageer hieronder
Geen reacties