Categorie: MUZIEK, WERELDMUZIEK
Zaterdag 02 Juli 2011 at 9:18 pm
Fairuz brengt Carré tot in de hoogste toppen van de euforie
Door Pieter Fransen met foto's van Reema Rahbani, en Ada Nieuwenhuis (klik voor vergroting)
Na het succesvolle optreden van Amal Maher vorig jaar, heeft het HF als afsluiting na jaren soebatten niemand anders weten te strikken dan de 75jarige legendarische Libanese zangeres Fairuz, na de dood van Oum Kalsoum de meest charismatische zangeres uit de Arabische wereld. Met haar veertigkoppig orkest gaf Fairuz, geboren in 1935 in Beirut als Nouhad Wadi Haddad, een magistrale vijfsterren show in een bijna buiten zinnen geraakt nokvol Carrétheater, waar de immense golven van applaus keer op keer tegen de wanden aan knalden.
Ze staat bekend als de ' Engel van Libanon', als 'ambassadrice van de sterren' en is hét symbool voor de Libanese eenheid. Zoals te zien en te horen was in de film 'Fairuz, Wij hielden van mekaar' van Jack Jansen (2005) is ze geliefd bij alle lagen van het Libanese volk. Toch vertikte ze het om tijdens de Libanese burgeroorlog, die in 1975 begon en tot 1994 het land in haar greep hield, om in Libanon op te treden. Door haar huwelijk met Assi Rahbani, die samen met zijn broer Mansour aan de wieg van haar succes stond met teksten en composities, werd de Christelijke Fayrouz lid van de Grieksorthodoxe gemeenschap. Als diva en filmster is ze ook een begrip bij het Syrische, Palestijnse en Irakese volk en niet te vergeten bij de chic van de Arabische emiraten. Evenzogoed zingt Fayrouz, wat turkoois in het Arabisch betekent, met haar zijdeachtige alt, die vooral in haar jongere jaren, nog vlammend hoog kon uithalen, sans gêne over Jerusalem.
Haar allereerste optreden in Nederland gaat gepaard met een ongelofelijke opwinding. Zowel binnen als buiten Carre gonst het van jewelste. In de rij staand, die reikt tot aan het Amstelhotel, kijk je voortdurend je ogen uit. De vele vrouwelijke fans, een bonte mengeling van de prachtigste- soms behoorlijk overdressde- dames op naaldhakken, met diepe décolletés, gestoken in scherpe zomerjurkjes of fraaie avondgewaden schuifelen gezusterlijk naast ladies met fraaie, feestelijke hoofddoeken. En een hele trits fortuinlijke Nederlandse bezoekers heeft ook een kaartje bemachtigd. De ingevlogen Arabische chic had ondertussen op het web soms wel 1000 Euro voor twee kaarten betaald.
Veiligheidscontroles op camera's, mobieltjes en andere hedendaagse audiogadgets zijn ongelofelijk scherp. De vestiaires waren naar de straatkant gericht en alle bezoeksters moeten hun handtas en/of andere bezittingen in een doorzichtige plastic zak laten zien voor dat de draaideuren opengaan.
De explosieve ovatie die de enthousiaste aanbidders haar bij opkomst geven in het volgestouwde Carré, is meteen een eerbetoon aan Fayrouz bijzondere capacteiten en haar hele oeuvre.
Gekleed in een zwarte met fonkelende sterretjes gegarneerde boven- en onderjurk, die mij aan jaren '50 Dior doet denken, maar waarvan vrouwelijke fans toch echt beweren, dat dit een klassiek Arabische outfit is, komt ze aanschrijden over de rode loper, die het orkest in twee secties verdeelt.
Links de pianist met daarachter een strijkerssectie met
vier eerste, vier tweede violen,twee altviolen en twee celli en achteraan het achtkoppig gemengde koor. Aan de andere kant vooral Arabische instrumenten (darbouka)percussie, drums, neyfluit, dwarsfluit, koper , ud, sazs, kanun en contrabas. Een belangrijke rol is ook weggelegd voor de accordeonist, die de musettes en tango's met veel gevoel voor ingehouden dramatiek speelt.
Fairuz staat bijna roerloos en zingt met een strak gelaat haar Arabische teksten met een prachtige bijna omfloerste, sensuele altstem. Het Arabisch sprekende deel onthaalt haar klassiekers met explosief gejuich. Habibi (liefje, schatje) is vaak het sleutelwoord. Maar de gekwelde roep om vrede en saamhorigheid benadrukt ze even vaak. Regelmatig loopt ze na drie nummers weer terug om het orkest de volle ruisende en zwierige mep te gunnen, waartoe het zeer wel toe in staat blijkt. De klanken van het orkest dragen haar poetische teksten waar Fayrouz als het ware overheen zweeft.
De eerste helft van haar recital, waarin ze klassiek Arabisch met Westerse, lees Franse, stijlelementen vermengt is al heel mooi, maar na de pauze wordt het echt al(le)machtig mooi. Vooral het samenspel tussen het orkest, het koor, dat haar klaagzangen beantwoordt en de zangeres, nu gestoken in een wit glinsterend kleed, geeft nog meer koude rillingen. Haar teksten gaan niet uitsluitend over de zielepijn van de onbeantwoorde liefde,waarin met name Oum Kalsoum een magistrale vertolkster was, maar ook over nostalgie en heimwee, de bittere noodzaak van vrede, over de schoonheid van de Arabische steden of over alledaagse gebeurtenissen.
Zo verneem ik van de Irakees, die achter mij zit, dat ze ook zingt over een meisje dat stiekem uit het raam van haar ouderlijk huis klimt om haar geliefde te ontmoeten en meer van dat soort romantische ontboezemingen, die de laatste jaren vooral op muziek gezet worden door haar jazz-minnende zoon, Ziad Rahbani.
Aan het slot, als de zaallichten al aan zijn komt ze nog een keer terug, dan draait ze zich om halverwege de rode loper, steekt haar linkerarmarm omhoog en zwaait naar het uitzinnige publiek, dat een bijzondere omlijsting van haar 'grande spectacle' vormt en Fayrouz!! Fairouz!! schreeuwt. Hele ritsen Arabische schonen dansen tussen de rijen beneden. Het is een zeer ontroerend moment, voor het publiek en ook voor de zichtbaar geroerde diva. Een wereldwijd gekoesterd fenomeen, nu in haar nog steeds glorieuze nadagen, tilt, bijna roerloos, met haar mysterieuze, verleidelijke, gekwelde en soms ook weemoedige stem, ons een paar uur lang omhoog tot in de hoogste toppen van de euforie. Onvergetelijk.
Pieter Franssen
Reageer hieronder
Geen reacties