Categorie: FESTIVAL, JAZZ, MUZIEK, WERELDMUZIEK
Dinsdag 12 Juli 2011 at 2:53 pm
NORTH SEA JAZZ ZONDAG 2011: MOOIE FEESTELIJKE LAATSTE DAG!
Door Rik van Boeckel met beeld van Hans Speekenbrink (klik voor vergroting)
Na het fantastische optreden van Mali Latino eind van de middag in de Congo kon de laatste dag van North Sea Jazz eigenlijk al niet meer stuk. De flamenco/Kurdistan/ rebetika ‘mezcla' van Mujeres de Agua maakte het er nog mooier op. Raphael Saadiq signeerde na zijn optreden bij de Jazzism-stand. Branford Marsalis sloot prachtig af, daar kon Bootsy Collins echt niet tegen op.
Het blijft lastig om keuzes te maken op North Sea Jazz. Maar voor de zondag wist ik het wel: Mali Latino, Mujeres de Agua en Branford Marsalis. Ik kon nog net een deel meepikken van Kyteman The Jamsessions in de Maas. Colin Benders was al even energiek aan het dirigeren als vorige jaren bij zijn Hiphop Orchestra. Drie dagen lang kreeg hij Carte Blanche met Kytecrash als hoogtepunt.
Vanuit de drukte van The Jamsessions naar buiten werd het even rustig, het was nog vroeg en het was nog niet zo afgeladen vol als vrijdag en zaterdagavond. Ik kon snel doorlopen naar de Congo tent, had nog even tijd voor 'n capucino en nam plaats in de Congo tent. Er was nog niet veel publiek voor Mali Latino maar dat zou weldra veranderen.
MALI LATINO
In januari interviewde ik de Engelse latin en jazzpianist Alex Wilson voor Jazzism over Mali Latino, zijn project met koraspeler Sidiki Diabaté (broer van Toumani) en balafoonspeler/gitarist Ahmed Fonfana; op het gelijknamige album laten ze de muziek van Mali heel organisch en vloeiend samengaan met jazz en vooral latin. De vraag is dan: kan de groep het album ook live waarmaken? En dat deed Mali Latino. Wilson dirigeerde de groep vanachter zijn piano, liet zijn pianoklanken mooi samenvloeien met de tintelende klankkleur van de kora. Met zangeres Doussouba Diabaté (Mali), Edwin Sanz (Venezuela) op conga's, Davide Giovanni (Italië) op drums, Davide Mantovani op bas en blazers Johnny Enright en Trevor Mires creëerde Mali Latino een perfecte opening in de Congo. Een van de sterkste tracks van het album is Ankaben, een lied met 'n ‘touché traditionnelle' van de Mandingo. Een rustige gedragen start en vervolgens een geniale overgang van Mali naar latin. Fonfana op de balafoon, congasolo's van Edwin Sanz en dan de korasolo van Sidike Diabaté in Fama Dinke, de muziek van de kleurrijke stilte, 'n weergaloze opeenvolging van klanken.
Door de opmerking om mij heen merkte ik dat de Afrikaanse harp, de kora nog onbekend is bij het grote publiek. Diabate zorgt door zijn spel en de warme klanken dat de kora niet snel vergeten zal worden. Na een sprankelend percussie-intermezzo volgden Bamako 2000, Ankah Tolon en de prachtige desert blues Ni Koh Bedy met Fonfana op gitaar. Mali Latino sloot af met Sangre Mandinga dat deed denken aan het aloude Africando. ‘De eerste 64 seconden van Viens danser sur le son Africando (album Ketukuba-2008) hebben me ertoe geïnspireerd. Het is charanga-stijl met een Malinese twist,' vertelde Wilson me na afloop. ‘Het is geweldig om hier te spelen en dan zo'n ovationeel applaus te krijgen,' vervolgde hij. ‘We gaan nu allemaal weer onze eigen weg, ik naar Zwitserland waar ik woon , de anderen naar Mali en Italië. Het is nog niet duidelijk wanneer we weer bij elkaar komen. Het is een zeer kostbaar project. We hadden sinds november 2010 niet meer gespeeld, zijn alleen voor North Sea Jazz bij elkaar gekomen, hebben gisteren in Utrecht gerepeteerd. Ikzelf ben net terug uit Cuba voor opnames met Rodrigo & Gabriela en Samuel Formell.'
MUJERES DE AGUA
Na Mali Latino vierde Mavis Staples haar verjaardag met het publiek in de Congo. ‘Happy birthday to me', zong ze met veel gevoel voor understatement. De dag was nog vroeg maar het was al feest! Op weg naar Mujeres de Agua via de 1e verdieping van de Maas want buiten was er geen doorkomen meer aan. Nog even een glimp opvangen van Dr.John & The Lower 911. Thomas Stanko en Raphael Saadiq voorbij laten gaan.
In de Amazon nam de Spaanse flamencogitarist/producer Javier Limon alleen plaats op het podium. Limon heeft naam gemaakt met de productie van albums van fadozangeres Mariza (Terra), Yasmin Levy (Israël), Concha Buika (Spanje) en Elefteria Arvanitaki (Griekenland). Deze vier zangeressen zingen op het album Mujeres de Agua (vertaald: vrouwen van het water). Zo ook Estrella Morente, Carmen Linares, Montse Cortés, La Susi, La Shica, Sandra Carrasco uit Spanje en de Turks/Koerdische Aynur. De laatste drie vertegenwoordigden samen met Buika en Arvanitaki de ‘mujeres' in Rotterdam om het North Sea Jazzpubliek kennis te laten maken met de diverse zangculturen van het Middellandse Zeegebied. Met begeleiding van Limon, Ivan ‘Melon' Lewis (piano), cajónspelers Piraña en Ramón Porrina en Ali Amr (Palestina) op de qanun (zither). La Shica begon, zingend en rappend. Ze speelde de rockbitch met de luchtgitaar maar danste evengoed de zapateados ( de percussieve dans van de voeten). De rumba flamenco, de tangos kregen door het heldere oosterse klanken van de qanun en de vloeiende begeleiding van Limon onverwacht spannende accenten. Daarna bracht Sandra Carrasco de pure flamenco met een stem die door merg en been ging. Ali Amr volgde op de qanun de grillige stemintonaties van Carrasco. De overgang naar de Koerdische klaagzang van Aynur was groot. Klaagliederen zijn een onderdeel van de Koerdische cultuur. Aynur zingt over de problemen van de Koerden in Turkije. Lange tijd was het verboden om in de Koerdische taal te zingen. De klaagliederen roepen een sfeer op van ruige berggebieden waar deze muziek al eeuwen zo bestaat. Voor een deel van het publiek was Aynur's diepgravende klaagzang te veel gevraagd. Sommigen verlieten al snel de zaal want Tom Jones wachtte net als Raul Midón en Richard Bona. Maar om Concha Buika kan toch niemand heen. De flamencozangeres van Afrikaanse afkomst maakte in 2008 al furore op The Hague Jazz en sindsdien ben ik een fan. ‘Yo sueño con ella' zong ze dromerig met veel gevoel voor intimiteit, vervolgens ontpopte ze zich als een ware comedienne, zette de musici en het publiek herhaaldelijk op het verkeerde been via hilarische stembuigingen die soms wel een satire op flamenco leken. Volver volver, zong ze en ze ging helemaal los. Elefteria Arvanitiki had daarna de pech als laatste op te komen. Ze zong helaas maar één lied, melodisch en ritmisch zeer verschillend met Buika en de andere zangeressen. Javier Limón smeedde het geheel perfect aaneen. Het is dan ook jammer dat een deel van het publiek weinig geduld had voor deze vocale mediterrane ontdekkingsreis.
RAUL MIDÓN, TOM JONES, EDDIE PALMIERI, SNOOP DOGG
De concerten van Mali Latino en Mujeres de Agua waren de enige concerten tijdens North Sea Jazz die ik volledig heb gezien. De laatste songs van Raul Midón en Richard Bona in de Maas verstevigden de muzikale balans. Ik werd niet meteen weggeblazen door Tom Jones en de mooie jonge zangeressen aan zijn zijde. Hoewel, ‘eminence grise' Jones is nog steeds goed bij stem, die is nog niet aangetast door de jaren. En was het geen mooier moment om zijn versie van Kiss (van Prince) te zingen tijdens een North Sea dat extra cachet had gekregen door de drie volkomen uitverkochte nachtoptredens van Prince?
Veel heb ik gemist zoals Jan Akkerman, Tea For 3, Hidden Orchstra, Bugge Wesseltoft & Henrik Schwarz Trio, Tineke Postma, de Tribute to Miles van Herbie Hancock, Wayne Shorter en Marcus Miller en nog veel meer maar dat kan ook niet anders op North Sea.
Wie ik niet wilde missen was latin legende pianist Eddie Palmieri. Hij ging er in de Hudson flink tegenaan met Lucques Curtis (bas), Brian Lynch (trompet) en Horacio ‘El Negro' Hernandez (drums). ‘You all live in my heart but pay no rent'. Deze ironisch bedoelde aankondiging was de aanzet tot een aantal heftige latin jazz improvisaties. De overgang naar Snoop Dogg's Doggystyle was behoorlijk groot. Van latin jazz naar hiphop, het kan allemaal op North Sea. Snoop Dogg was goed! De overgang naar de elektronische tango van het Frans/Argentijnse Gotan Project is minder heavy maar tussendoor de ‘party clash of gypsies' meemaken in de Congo met Taraf de Haïdouks (Roemenië) en het Koçani Orkestar (Macedonië) was net een brug te ver.
FLYING LOTUS EN BRANFORD MARSALIS
Flying Lotus (in de Darling) sloot beter aan bij Gotan Project. De Amerikaanse DJ en beatcreator liet zich vergezellen door Dorian Concept (keyboards) en Richard Spaven (drums). De dancebeats van Lotus zijn verfrissend, vernieuwend en ultramodern. Het jeugdige publiek ging volkomen los. Het mooie van North Sea Jazz is wel dat de generaties door elkaar heenlopen, de programmering lijkt daar op afgesteld. Zo vroeg een jongedame mij ‘of ik het leuk vond'. Ze zag me natuurlijk aan voor een doorgewinterde jazzfreak. ‘Ik vind het goed,' was mijn antwoord waarop ze vervolgens tevreden naar de swingende en grappen makende Lotus op het podium keek. De jeugd heeft de toekomst, het is een cliché maar de jonge musici van Jungle by Night hadden eerder op de dag in de Mississippi het dak eraf geblazen met een frisse eigenzinnige interpretatie van Fela's Afrobeat. En voordat Bootsy Collins met Don't take my funk away het slotakkoord voor deze North Sea Jazz inzette (Prince even buiten beschouwing gelaten), was het genieten van de superieure jazz van het Branford Marsalis Quartet in de Hudson. Zoveel dynamiek had ik dit weekend nog niet gehoord. Van de ingetogen melodieën van Joey Calderazzo op piano tot de bijna Afrikaanse swing van Justin Faulkner op drums, prachtig harmonieus omlijnd door Marsalis op saxofoon.
Voor degenen die spijt hebben dat ze al dit moois gemist hebben.. Vanaf komende donderdag start het tweede deel van GentJazz, waar een aantal groepen te zien zien die ook bij North Sea Jazz waren.
Voor meer informatie zie de site van Gent Jazz
Reageer hieronder
Geen reacties