Categorie: TONEEL
Dinsdag 25 April 2006 at 12:32 am
Nu even niet, nu even wel
Door Marieke van Soest met foto's van Ben van Duin (klik voor vergroting),
Zaantheater “ Zaandam 20 t/m 22 april 2006
De deuren van de Forbozaal in het Zaantheater blijven tot vlak voor aanvang van de voorstelling gesloten. Dit vergroot het verrassingseffect: de zaal is opgebouwd rondom het podium. In het midden van de zaal een gedekte eettafel, meet een grote kroonluchter erboven. Het podium draait langzaam rond, zodat iedereen goed zicht heeft.
Vier mannen zitten aan tafel, zij hebben hun maandelijkse avondje uit in dit restaurant. Een van de mannen is aan de telefoon met zijn vrouw. Na het gesprek moppert hij nog wat door, maar dit is niet de bedoeling. Dit is de zeurvrije zone. Vanavond zijn de mannen niet aan het werk, even uit de rol van echtgenoot of vader: ‘gewoon Jan Lul onder de Jan Lullen’.
De vrouwelijke bezoekers van het restaurant worden bekeken en eetgewoontes bekritiseerd. Onder het genot van menig glaasje wijn, worden herinneringen opgehaald. Aan de tijd die ze gezamenlijk in het studentenhuis hebben doorgebracht, de nachtelijke boterhammen pindakaas: ‘Pindakaas, de geur van vriendschap’. Aan het ‘verraad’ - tijdens een gezamenlijke vakantie besteedt een van de vrienden meer tijd aan een opgepikte liftster dan aan zijn maat. Inmiddels is de man met de liftster getrouwd, de ander met haar vriendin.
Al pratend worden naast het beeld van de twintigjarige vriendschap tussen de mannen toch ook hun huidige levens zichtbaar. Het eeuwige gezeur van de echtgenote, thuis of via de mobiel “ ‘nu even niet!’. De eerste verliefdheid van een zoon, zijn capriolen in het zwembad om aandacht te trekken. De onrust, onvrede met het bestaan “ is dit het dan?
Dit alles blijft: indirect, zodra te diep op een onderwerp wordt ingegaan, is er altijd iemand die aan de handrem trekt, een ander onderwerp aansnijdt.. ‘Maar als we het over het weer gaan beginnen, stappen we op!’ De conversaties zijn levendig, herkenbaar. Geregeld is er gelach uit de zaal, herkenning. Ja, zo doen mannen dat!
Tot die keer dat het niet gebeurt. Niemand reageert op de opmerking over het weer, er wordt wel over gevoel gepraat. Wat is er aan de hand? Een ingrijpende verandering vindt plaats, met grote gevolgen voor de vrienden. De onverwachte ommezwaai maakt indruk, neemt het publiek mee naar een serieus einde aan het eerste deel van de voorstelling. ‘Ik was wel toe wat te drinken, als je hen zo bezig zag’, wordt de toon van de voorstelling door het publiek doorgezet.
In het tweede deel van het programma, nemen vier vrouwen plaats aan dezelfde tafel in hetzelfde restaurant. Het is een speciale gelegenheid. Een voor een arriveren de vrouwen en krijg je een beeld van de situatie, wie ze zijn en waarvoor ze hier samen zijn. Drie van de vrouwen kennen elkaar. Het blijken de liftster en haar vriendin uit het verhaal van de mannen, de zus van de liftster en een door hen uitgenodigde vierde vrouw.
De sfeer van de gesprekken onder de vrouwen is heel anders. Er is veel meer lading aanwezig. Deels wordt deze al bepaald door de situatie, maar zeker ook door hoe de gesprekken verlopen. Waar bij de mannen de prietpraat op tafel komt, als het onderwerp te beladen wordt, is er bij de vrouwen prietpraat tot er iets kan worden uitgespit. Genadeloos wordt het onderwerp onder de loep genomen. Degene die onderwerp van gesprek is, laat dit ook gebeuren “ that’s the way it is. Ook nu is sprake van reactie bij het publiek, gelach, herkenning. Bij mij brengt het ook beroering, juist door de herkenbaarheid. De kwetsbaarheid die wordt blootgelegd, de scherpte die steeds voelbaar is, de posities die onmiskenbaar vastliggen en de dodelijke stiltes die meer duidelijk maken dan woorden kunnen.
Als duidelijk wordt dat ook dit samenzijn ten einde is, blijft het gevoel hangen dat ook hier zaken onbesproken zijn gebleven.
De theatergids vermeldt, dat regisseur Maria Goos in 2001 de eenacter ‘Nu even niet’ voor de mannen schreef en vanwege het succes twee jaar later de vrouwenversie ‘Nu even wel’.
Ik vond het heel indrukwekkend ze na elkaar te zien. Beide delen van de voorstelling waren onderhoudend, geestig en herkenbaar. De verschillende personages zijn sterk neergezet. Door ze na elkaar te zien, moet het ontstane beeld steeds worden bijgesteld. Het eerst verhaal krijgt perspectief, er wordt steeds verder ingezoomd, maar uiteindelijk blijft het beeld vaag. Er blijven vraagtekens hangen, de wens om alles nog eens te zien. Zou ik, met wat ik nu weet, wel&hellip?
De mogelijkheid om deze voorstelling te zien, bestaat tot en met zaterdag 10 juni en wel op 25 t/m za 29 april in De Goudse Schouwburg Gouda, 2 t/m za 6 mei Schouwburg Arnhem, 9 t/m za 13 mei in Theater de Veste Delft, 16 t/m za 20 mei in De Harmonie Leeuwarden, 30 mei t/m za 3 juni in het Chassé Theater Breda en van 6 t/m za 10 juni in het Stadstheater Zoetermeer. Meer informatie is hier te vinden.
Nu even niet:
Arie Kant
Bart Klever
Har Smeets
Nico de Vries
Nu even wel:
Leny Breederveld
Wivineke van Groningen
Conny Postel
Marleen Stoltz
Reageer hieronder
Geen reacties