Categorie: JAZZ, MUZIEK
Vrijdag 30 Maart 2012 at 6:05 pm
Ben van Gelder Quintet/Ramon Valle Trio featuring Jesse van Ruller, Lantaren/Venster, Rotterdam
Door Pieter Franssen met beeld van Hans Speekenbrink (klik voor vergroting)
Het opmerkelijke en strak vormgegeven theater-en filmzalencomplex Lantaren/Venster ligt op iets meer dan een steenworp afstand van het befaamde Rotterdamse Hotel New York. Deze avond heeft de concertzaal, die gezegend is met een fantastische akoestiek een bijzondere double bill. Voor de pauze luistert het (kenners)publiek verrukt naar de neobop van het internationale kwintet van de jonge zeer getalenteerde altsaxofonist Ben van Gelder. Ze spelen onder meer een aantal tracks van zijn bejubelde album Frame Of Reference. Als afsluiter van deze zeer geslaagde muzikale avond kunnen we grooven op het onstuimige spel van het trio van de op Cuba geschoolde pianist Ramon Valle. Met gitarist Jesse van Ruller als speciale gast brengen ze vol enthousiasme een aantal stukken van hun nieuwe, voortreffelijke album Flashes From Holland.
Altsaxofonist van Gelder kreeg les van de beroemde saxofonist Lee Konitz en dat is goed terug te horen in zijn 'toon''. Maar hij maakt ook geraffineerd gebruik van stiltemomenten. Stilte is ook geluid, herinner ik me uit de dubreggae. Van Gelder gaat daar meesterlijk mee om op zijn nieuwe album, waar overigens ook plaats is voor uitbundig, lyrisch, jubelend spel in de hoge registers.
Van het album, dat vanavond zijn vinylrelease viert worden van Gelder's Guiding Priciple, Coltrane's Countdown en het titelstuk uitgevoerd.
Ik kom binnen als ze een lange suite spelen, waarin voortdurend patronen door hem en zijn Newyorkse musici waarmee hij zijn viersterrenplaat heeft opgenomen, worden opgebouwd en afgebroken. Alleen is pianist Glenn Zaleski in de plaats gekomen van de drukbezette Aaron Parks. Doublebass speler Rick Rosato,slagwerker Craig Weinrib, die opvalt door zijn originele roffels en brushesgebruik en vibrafonist Peter Schlamb, die ook een nummer van Frame Of Reference heeft geschreven maken het ensemble compleet. In zijn eigen composities hamert Schlamb er met zijn stokken flink op los. Op het repertoire staan onder meer met fingerspitzengefuhl uitgevoerde 'deconstructies' als Lite Blue van pianist Thelonious Monk en een Misty Parker, een blues van saxofonist Eric Dolphy, beide jazzbop-iconen uit de jaren zestig. 
Van Gelder speelt ze met een aparte toon. Soms rokerig en omfloerst, dan weer breekbaar en transparant en af en toe lyrisch en juichend in de hoogste regionen.
Tijdens het stuk waar zijn muzikanten mogen laten horen waartoe ze niet allemaal in staat zijn, kijkt hij goedkeurend toe. Sax in de hand zoals Benjamin Herman dat ook zo mooi doet, maar als hij begint te improviseren hoor je pas goed wie de echte vedette is. Bedachtzaam blaast hij noten, die in de langzame(re) stukken dromerig en ijl klinken. Het klinkt allemaal prachtig.
Zijn N.Y'se kwartet vult precies aan in de sfeer waarin van Gelder ze na zijn soli ruimte voor improvisaties geeft. Subtiel, delicaat en spaarzaam met pianoklanken, door Zaleski soms alleen gespeeld door de rechterhand. En dan gooit het kwartet aan het eind alle registers open.
'Leuk dat elementen uit de bop bij hen terugkomen. Ze deconstrueren zowel ritme als melodie. Rekken het op, trekken het uit elkaar.' legt een vader, duidelijk een jazzrot, zijn tienerzoon uit. Zo leer ik in de pauze ook wat bij in de rij naar het buffet.
Pianist Ramon Valle ,de goedgemutste vader van Dayla en Fabio, heeft dreadlocks tot over zijn billen. Ze wapperen wild mee als Valle zijn pianistisch vuurwerk aflevert. Ramon's feestelijke, drukke notenserpentines staan in schril contrast met van Gelders uitgekiende improvisaties in een gedragen tempo met ruimte voor stilte(s). Vaak ramt Valle er vliegensvlugge loopjes uit, op de hielen gezeten door zijn bassist, maar in Dayla, opgedragen aan zijn dochtertje is er ook plaats voor wat meer bezonken spel met fraaie, uitwaaierende accoorden. Even makkelijk stapelt hij crescendo op crescendo tijdens onstuimige (latin)opwellingen in Rotterdam Party Time, waarbij de bassist wild en funky speelt.Bassist Omar Rodriguez Calvo omarmt zijn instrument met net zoveel passie als wijlen Buena Vista Social Club bassist Cachaito en stort zich bijna fysiek met melodische, drukke ritmes in de strijd. 
Hij en drummer Owen Hart Jr geven de instrumentale dialogen tussen van Ruller's gitaarspel op zijn vintage Gibson ES150D en Valle's kringelende motiefjes body én soul. Valle en Van Ruller spelen op piano en gitaar regelmatig een soort van muzikaal kat- en muisspel, dat onder meer het titelstuk heel spannend maakt. Er is ook plek voor heftig experiment. Zo maakt van Ruller's Diamond Lane echoapparaat vooral in het freaky The Van Gogh Letters, door Valle charmant beschreven als 'love between two brothers and the crazy side of the artist(s)', overuren. Het resultaat: Een zoemende en ruisende oscillatorgeluidenstorm. Van Ruller zet zich regelmatig schrap op zijn effectpedaal om dat metalige geluid in zijn lange, soms razendsnelle, maar ook funky en uitgelaten soli voor elkaar te krijgen. Van zijn inspiratiebronnen Wes Montgomery, George Benson en John Scofield, krijgt de laatste van gitarist Van Ruller op deze geweldige avond de meeste aandacht.
Reageer hieronder
Geen reacties