Categorie: FESTIVAL, MUZIEK, WERELDMUZIEK
Woensdag 18 April 2012 at 10:36 pm
Fantastische symbiose Buzuki Orhan Osman en Amsterdam Klezmer Band
Tekst: Rik van Boeckel met foto's van Hans Speekenbrink (klik voor vergroting)
Het Turkey Now festival 2012 heeft voor een fantastische bouzouki & brass cross-over gezorgd met de combi tussen de Turkse bouzoukispeler Buzuki Orhan Osman en de Amsterdam Klezmer Band (AKB) dat onlangs nog hun 10e album Mokum uit heeft gebracht. Het idee voor de cross-over ontsproot aan het brein van Emiel Barendse (Tropentheater) en Hans de Lange (De Doelen). Orhan en de AKB brachten delen van ‘t eigen repertoire bijeen, repeteerden drie dagen. Het resultaat was fantastisch! En al bleef het publiek in het Tropentheater bijna tot het einde zitten, het optreden was een waar muzikaal feest!
De Amsterdam Klezmer Band behoeft nauwelijks nog introductie. In januari vierde de groep in Paradiso het 15-jarig jubileum en het 1000-e optreden met de presentatie van ‘t 10e album Mokum, een album met zestien favorieten van hun live-shows, van The Blasius Recordings (1999), Mala Loka (2000), Limonchiki (2001), Son (2005), Zaraza (2008) en de laatste: Katla (2010). De AKB heb ik vaak zien optreden en het wordt niet alleen altijd feest maar er werd ook zeer goed gespeeld. Toen ik in Istanbul de Turks-Grieks-Duitse snarenvirtuoos zag optreden in een Grieks restaurant en vervolgens thuis de in Ghetto Club opgenomen DVD met zijn eigen band zag, werd ik steeds nieuwsgieriger naar de samenwerking tussen beiden.
Buzuki Orhan (ook tv-presentator) groeide op in Griekenland als lid van een Turkse minderheid. Omdat er in Griekenland geen Turkse snaarinstrumenten te koop zijn, begon hij Turkse muziek op bouzouki te spelen en ook de rembetika, de urban blues, de stadsmuziek die de Grieken uit Turkije hebben meegenomen. Orhan heeft tot nu 7 CD's uitgebracht. Hij lichtte november vorig jaar in Istanbul voor de verzamelde pers de samenwerking alsvolgt toe: "Ik maak wereldmuziek met traditionele Turkse muziek, op Turkey Now met de Amsterdam Klezmer Band. Met hen ga ik rembetika spelen maar dan op z'n Turks. De fusie van klezmer en balkan van de AKB lijkt op Egeïsche muziek. Net als bij AKB wordt in onze muziek de maqam gebruikt, de in Turkse en Arabische muziek veel voorkomende toonladder. Ik heb een eigenschap, ik raak snel verveeld. Ik ben benieuwd hoe mijn muziek zich zal vermengen met andere stijlen zoals in dit geval met klezmer. Met bouzouki probeer ik alle stijlen te spelen , ook de Turkse. Als op een Turkse bruiloft in Griekenland een oude Turk om een lied vroeg, moest je dat kunnen spelen op de bouzouki. Ik heb in Athene ook met bekende bouzoukispelers gespeeld die rembetika spelen. Je hebt 3 stijlen: de gevangenisrembetika, moderne rembetika en de fusie klezmer-rembetika. Ik zing over sociale thema's als werkeloosheid, het moderne leven, gejaagdheid, liefde, dat doe ik met lichte ironie. Als ik op een podium zing, is het anders dan wat je op mijn CD's hoort. Voor elk optreden maak ik een nieuwe compositie. Ik improviseer en geef via lichaamstaal opdrachten aan mijn muzikanten. Ik hoop dat de AKB dat overneemt."
De AKB nam dat zeker over. Als Orhan zich na een stuk op de bouzouki richtte tot bijvoorbeeld trombonist Joop van der Linde wist die dat hij zijn gang kon gaan. De andere musici van de AKB voegden zich er vervolgens bij; de bas (Jasper de Beer), de accordeon (Theo van Tol) en de belletjes (Alec Kopyt, ook zang) zorgden voor een melodisch-ritmische basis. De AKB begon nog zonder Orhan met een melancholiek intro zoals ze dat in januari ook in Paradiso deden. Omdat de vader van saxofonist Job Chajes de dag van het optreden in het Tropentheater jarig was, werd vervolgens het feestelijke Papa Chajes gespeeld. "We hebben samen het repertoire bedacht," vertelde Job het publiek. "We spelen stukken uit ons repertoire, uit dat van hem en van de traditionele Turkse muziek." AKB's Valentina werd gevolgd door een heldere mooie solo van Orhan die diverse frases op de bouzouki speelde. Toen AKB zich erbij voegde, klonken er prachtige weemoedige melodieën die een eerste moment van kippenvel te weeg brachten. En bleef het tempo in het begin nog enigszins rustig, dat veranderde snel. Orhan liet horen hoe hij kan swingen op de bouzouki. De duetten met Job Chajes en klarinettist Janfie van Strien waren zonder meer hoogtepunten.
Ook trompettist Gijs Levelt droeg een belangrijk steentje bij! Een voordeel van de Amsterdam Klezmer Band in het Tropentheater zien is dat de nuances in hun muziek beter tot hun recht komen dan in Paradiso. De klaterende klanken van de bouzouki kregen voldoende ruimte maar het was ook mooi en bijzonder om meteen na de pauze Orhan zonder de AKB een rembetika te horen spelen en zingen. Er werd vervolgens een stuk uitgevoerd dat de AKB 8 jaar geleden met de Galaty Gypsy Band heeft gespeeld, een groep die Turkse zigeunermuziek speelt. Dit was pure gypsy swing met diverse melodische en ritmische overgangen en een hoofdrol voor Theo van Tol op de accordeon. Van Amsterdam naar miljoenenstad Istanbul met een bouzouki solo waarin de sfeer van dit kruispunt tussen oost en west werd opgeroepen. Het instrument roept associaties op met Griekenland maar als Orhan in het Turks zingt vergeet je dat weer en zeker als hij er op hoog tempo gypsy jazz a la Django Reinhardt op speelt. Van Istanbul naar Amsterdam in de Magnificent Seven Medley van de AKB en dan uiteindelijk een toegift in Op Een Goppe met Orhan op de tambura, een klein op de bouzouki lijkend snaarinstrument dat gespeeld wordt in Bulgarije, Macedonië en in zuid-oost Hongarije, door de zigeuners. Het publiek dat tot dan toe rustig was blijven zitten, kwam eindelijk overeind om te dansen op deze geweldige klezmer-rembetika-Turkey-mix!
Foto's zijn gemaakt in de Stadsschouwburg Utrecht
Reageer hieronder
Geen reacties