Categorie: MUZIEK, WERELDMUZIEK
Donderdag 06 Juni 2013 at 09:30 am
Premiere El Gusto: Kashba Blues, Carré, Holland Festival
Tekst en foto's Pieter Franssen (klik voor vergroting)
Het Holland Festival heeft nogal een naam hoog te houden als het om muzikale premieres uit NoordAfrika en het Midden Oosten gaat. Na de Egyptische zangeres Amal Maher en de legendarische Libanese diva Fairuz, is het vanavond 'startime'voor de veteranen van het chaabi-orkest El Gusto uit Algiers.Hoogtepunt van deze cafe/bar/salonmuziek ligt in de jaren 50, Algerije was toen nog een Franse kolonie.Muzelmannen, joden en Spanjaarden maakten in cafés en zaaltjes in de Algierse kashba gezamenlijk chaabi: muziek van het volk, muziek van de straat. Een bruisende cocktail van Arabo-andalusische en judeo-andalusische (dans) muziek, die enorm populair was totdat de revolutie van 1960 ertoe leidde dat de joden, dus ook de muzikanten van het orkest, massaal de wijk moesten nemen naar Frankrijk.
Bijeengebracht door een ontroerende docu over hun muzikale achtergronden en verwantschappen gemaakt tussen 2005 en 2007 samengesteld door regisseuse/albumproducer Safinez Bousbia, treedt het orkest in wisselende samenstellingen op sinds 2007 Bij het concert in Carré doen nog 11 oorspronkelijke orkestleden mee.
De bejaarde accordeonist Mohamed Ferkioui (1940), aanstichter van de El Gusto-reunie is de onbetwiste paljas van de groep, die aan het slot van hun optreden 'spontaan' gaat dansen, vlak voor de vocale sterren van het 24tallige orkest, die allemaal een instrument bespelen. Na een intense samenspraak tussen een imam en een rabbi, begeleid door gedragen pianospel van Smail Ferkioui, barst het orkest in een uitverkocht en geestdriftig reagerend Carré langzaam los met lichtvoetige orkestrale (dans)deunen. De swingende orkestrale muziek heeft soms raakvlakken met bekende Franse (pop)chansons en bekende arabo-klassiekers. Men zingt over de liefde, over de prachtige en begeerlijke vrouw Fantoma, over mooie vrouwen in kaftans, over de geneugten van de (konings)steden van Marokko in de door Luc Cherki gezongen klassieker Pied Noir en natuurlijk over Algerije, (L'Algerie qui chante), Algiers en over Oran, ook bakermat van de legendarische en wereldberoemde pianist Maurice El Medioni, die op hun laatste album zo prominent schittert en bij tijd en wijle ook deel uitmaakt van het orkest.
De bejaarde hoofdrolspelers, de zangers, die de liedtesten vertolken zitten allen vooraan op de eerste rij. Drie mandolinezangers, Abdelkader Cherchame (1946), Liamine Hamoune en vooral de diepe stem van Abdelmadjid Meskoud (1946) weren zich vocaal het duchtigst tijdens het concert. Luitist/zanger Rachid Berkani,(1937) bijgenaam'de knappe' was evenals gitarist/zanger Luc Cherki, ooit pupil van de legendarische chaabipionier en meestercomponist El Hadj Mohamed El Anka. Cherki vierde al jarenlang triomfen in Parijs. Hij neemt de Franstalige grappen voor zijn rekening. De ook naar Parijs verhuisde tachtigjarige Joodse zanger en acteur Robert Castel doet het Engelstalige deel. Hij valt op door zijn rode das, rijzige gestalte en verticale vioolspel. Op die manier kan hij tegelijkertijd zingen! Ze zingen ook samen de prachtige koortjes.Ook accordeonist Mohammed Ferkioui, in wiens winkeltje het El Gusto verhaal begon en kanunspeler Hamai Mebrouk zitten vooraan, bijgestaan door Chris Jennings op contrabas en gitarist El Khalil Redouane Brahim, twee relatieve jonkies, die nauwlettend de groove van het orkest in de gaten houden.
Zanger/gitarist Luc Cherki doet de Franstalige conferences, eminence grise, zanger en violist Robert Castel, getooid met rode das is de Engelstalige entertainer, Maar het merendeel van de nummers worden -ook samen-gezongen door de bebrilde mandolinespelers Abdelmadjid Meskoud,die het stuwende en swingende El Haraz brengt. Abdelkader Chercham(e)s , dramatische stem en Liamine Haimoune.Ook het El Gustolied is een groot succes De violen/cellosectie ruist, zwiert en zwelt af en toe flink aan in de instrumentale tussenstukken, het percussiekwartet laat darbuka, bendir, daf- en tar-raamtrommels, bongo's en conga's regelmatig knallen. Twee banjo's en een (ney)fluitist maken het orkest compleet. De medley 'Je Suis Pied Noir gezongen door Cherki is een ander hoogtepunt, waarbij mijn Marokkaanse buurdame spontaan het gangpad indanst! Als ik later de cd van El Gusto koop hoor ik het hele repertoire, nu met titelduiding terug. Arabische samenzang kan goed samengaan met Franse chansoninvloeden, flamenco en lichtvoetig klassiek pianospel, het orkest verwerkt vanavond echt van alles. Al met al weer een legendarisch Holland Festivalmoment, ook al zou ik niet direct willen spreken van het Buena Vista Chaabi Clubeffect. Waarom niet? Deze mannen uit Algiers maakten al jaren deel uit van hetzelfde orkest, de muzikanten en zangers van de Cubaanse BVSC werden bijelkaar geraapt uit allerlei ensembles.
Reageer hieronder
Geen reacties