Categorie: FESTIVAL, JAZZ, MUZIEK, POP-ROCK
Donderdag 25 Juli 2013 at 07:55 am
GENT JAZZ 2013 Deel Twee trekt vele bezoekers!
Door Rik van Boeckel en Jacques Nachtegaal met beeld van Hans Speekenbrink (klik voor vergroting)
AVISHAI COHEN, JOSÉ JAMES, TRIXIE WHITLEY EN JAMIE CULLUM VORMDEN DE HOOGTEPUNTEN VAN GENTJAZZ DEEL TWEE
De 12e editie van Gent Jazz heeft zo'n 34.000 bezoekers naar de Bijlokesite getrokken. Het zomerse weer zorgde gecombineerd met de optredende artiesten voor een heerlijke festivalsfeer. De zaterdagavond met onder andere publiekslieveling Trixie Whitley, de Belgisch/Amerikaanse met haar roots in Gent, en festivalafsluiter Elvis Costello was volledig uitverkocht! Whitley's optreden was een van de hoogtepunten van het festival. Maar ook de optredens van José James, Avishai Cohen, Jamie Cullum en het pianoduo Bollani & Solal deden er niet voor onder. Volgens festivaldirecteur Bertrand Flamang betekende deze editie van Gent Jazz zelfs de definitieve doorbraak van Avishai Cohen!
Gent Jazz ging donderdag onder tropische temperaturen haar laatste van de resterende drie dagen in met het jeugdige Oogie feat. Becca Stevens, de pianovirtuozen Martial Solal & Stefano Bollani, het Avishai Cohen Quartet en Madeleine Peyroux's The Blue Room. Met het energieke en dynamische optreden van Avishai Cohen als een van de twee hoogtepunten van deze avond, want de twee piano virtuozen Stefano Bollani & Martial Solal waren vooral voor de toetsen liefhebbers een waar cadeautje.
Twee pianovirtuozen. Bollani en Solal
Na de opening door Oogie, een band samengesteld uit studenten van de School of Arts, met de New Yorkse zangeres Becca Stevens, stonden er 2 Steinway vleugels tegenover elkaar met daarachter de 85-jarige Martial Solal, een musicus met een encyclopedische kennis van de jazzgeschiedenis, en de 40 jaar jongere Stephano Bollani. Hoewel Bollani als het ware de lach aan zijn kont heeft hangen en daardoor muzikaal vaak komisch uit de hoek kan komen, ging het er in het begin erg serieus aan toe en tastten de twee musici elkaar af. Ze gingen zoals gebruikelijk het podium op zonder veel afspraken en vonden elkaar daarna blindelings. Het publiek zag twee pianisten die elkaar tot ongekende hoogte stimuleerden en vlekkeloos van klassieke klanken overgingen naar Jazzstandards als "Makin'Whoopy" en "Tea for Two". Soms was nauwelijks te onderscheiden wie wat speelde, de twee vulden elkaar perfect aan. Hoewel ze nauwelijks contact met elkaar leken te hebben, vormden ze met hun intuïtieve spel een uitgebalanceerde muzikale eenheid. Bollani trad met regelmaat meer op de voorgrond dan Solal maar dat wijten we maar aan de jeugdige overmoed; dan weer buitelden de noten van Solal als die van een docent over zijn jongere collega. De klanken variërend van bolero tot klassiek, van jazz tot pop, alles zat er in waardoor dit al een vroeg hoogtepunt van de donderdag avond werd.
Avishai Cohen Quartet
Het stroomde daarna behoorlijk vol bij het Avishai Cohen Quartet. De Israëlische bassist brak ooit door bij Chick Corea en beloofde een stevige energieke set neer te zetten. Dat maakte hij vervolgens meer dan waar. Cohen geeft jonge talenten een kans zoals bijvoorbeeld de 19-jarige Ofri Nehemeya, nu al een fantastische drummer. Eerder gaf hij de jonge pianist Nitai Hershkovits een kans. Met saxofonist Eli Degibri vervolmaakte hij zijn kwartet. Cohen plukte, kronkelde langs de snaren van zijn bas. Van begin af aan was er een sterk groovende swing aanwezig in de muziek. De saxofonist gleed met zijn harmonieuze jazzriedels over het dynamische geheel heen, net als daarna de pianist over het ritmische samenspel tussen Cohen's bas en de drums. "Come on boy," riep iemand uit het publiek tegen de piepjonge drummer....en daar ging hij! Soms lag de kracht van het kwartet juist in de ingetogenheid. Een volgend stuk had een enigszins oosters Sefardisch karakter zowel in melodie als ritmiek, hier voerden piano en drums het tempo op en swingde Cohen achter zijn bas; het werd door het publiek met gejuich ontvangen. "It is my first time here," zei Cohen en hij was daar zichtbaar blij mee en het publiek eveneens. Zijn "Ballad for an unborn" was subtiel en zeer aangrijpend; de basnoten klonken magisch in de vingers van Cohen. Je hoort niet zo vaak een bassist die zoveel uit zijn instrument haalt. Dit was een prachtig stuk vol nuances, diverse tempi en melodische variaties. En daarna ging het even gevarieerd door in een ongekend wervelend samenspel. Toen Cohen van contrabas overging op basgitaar, ging het echt knallen! En vervolgens terug naar een moment van rust. Cohen bespeelde de contrabas met de strijkstrok, legde al zijn gevoel in zijn basspel maar wel met veel precisie. Alsof hij via de bassnaren een fascinerend verhaal wilde vertellen. Basnoten en pianoklanken vielen perfect samen in een stuk met een lichte latin groove. De ritmiek was zo fenomenaal en de basakkoorden die Cohen speelde met de pianist waren verhaaltjes op zich. In de eerste toegift kwam Cohen terug op de contrabas, aanvankelijk zingend in het Ladino, een taal gebaseerd op het 15e eeuwse Castilliaans die na de val van Granada in 1492 door de verdreven Sefardische joden mee werd genomen naar Noord Afrika en het Midden Oosten. En waarin nog steeds wordt gezongen door Israëlische zangeressen als Yasmin Levy en Mor Karbasi. Cohen leerde van zijn moeder over de sefardisch-mediterrane cultuur en integreerde die onder andere in dit solostuk in zijn muziek. Toch veranderde gaandeweg het nummer van karakter door de Afro-Cubaanse ritmiek en de verwijzing naar Havana, Cuba. Tegen het einde van het concert toonde Cohen zijn geweldige flexibiliteit om á lá Mark King (Level 42) zijn bas te laten fraseren. Cohen en de zijnen werden maar liefst voor vier toegiften teruggehaald en onder toeziend oog van zijn echtgenote en hun baby-dochtertje werden ze door het publiek verrast met een ovationeel applaus.
Madeleine Peyroux
Deze van oorsprong Amerikaanse die vooral opgroeide in Parijs sloot de donderdag af met een misschien wel te ingetogen concert. Al op 22 jarige leeftijd verbaasde zij de muziekwereld door een debuutalbum uit te brengen met louter topmusici. Van huis uit groeide zij op met een mengelmoes van muziekstijlen en dat was duidelijk te horen in haar concert. Haar band stond als een huis en vooral in de bluesstukken bleek hoe hecht de bandleden naar elkaar toe trekken. Maar Peyroux is een alles-speler, naast de blues, die haar het beste ligt, schuwt ze ook de country en de ballad niet. Zo hoorden we zowel "Bye Bye Love" van The Everly Brothers als "Bird on the wire" van Leonard Cohen. Dit laatste stuk probeerde ze op een Marianne Faithfull wijze te spelen. Dit lukte haar niet zo goed, echter het daarop aansluitende "Dance me to the end of Love" (eveneens van Cohen) was een groot succes. Toch kregen we niet de indruk dat Peyroux' Blue Room missie geheel geslaagd was. Natuurlijk heeft ze een dijk van een stem en kan ze heel veel aan, maar de veelvoud van stijlen doet vermoeden dat ze haar pad nog niet helemaal gevonden heeft. Niet dat het concert chaotisch was qua opbouw, maar een mooie structuur en een duidelijke opbouw naar een apotheose ontbrak volledig. Toch waren er in die ietwat rommelige structuur juweeltjes te horen zoals het chanson van Serge Gainsbourg, waarover Peyroux ten overvloede de melding deed dat Franse chansons over het algemeen over sex gaan. Daar kunnen we nog wel een discussie over opzetten, maar zeker is dat vooral voor de breed georiënteerde bezoeker van Gent Jazz dit een concert was dat heel veel te bieden had; met misschien wat teveel voor de hand liggende herkenningspunten.
José James verrast op de vrijdagavond
Gent Jazz trapte vrijdag af met de uit Tennessee afkomstige countryblueszangeres en instrumentaliste Valerie June die vooral sterk was als ze met haar band zong. Een onverwacht succesverhaal werd het geniale optreden van José James die zo makkelijk varieert in soul, jazz, hiphop en rhythm & blues. Het optreden van Jamie Cullum was zoals aangekondigd zeer energiek en zoals hij wel vaker doet zong hij staand op de piano.
Valerie June
Zowel Valerie June als Jaimie Cullum waren vorig weekend ook op North Sea Jazz te bewonderen. June's stem doet op eerste gehoor pijn aan de oren. Ze zingt met zo'n knauwerig southern accent. Toen ze alleen op het podium stond, met akoestische en elektrische gitaar, banjo en ukelele leek het wel alsof ze in een pub in Tennessee stond te zingen in plaats van op een podium in Gent. Countryblues zou je haar stijl kunnen noemen, de presentator noemde haar een kruising tussen Dolly Parton en Billie Holiday. Maar dat zou June wel willen! Toch heeft ze een geheel eigen stijl die ze op haar onlangs uitgebrachte album "Pushing against the stone" goed uit de verf laat komen. Ze begon heel rustig in een warme broeierige sfeer waar ze even uit los brak in een vreemd fragmentarisch nummer. De met een trap op een pedaal voortgebrachte basdreun was echter zeer irritant en veel te hard! En haar songs leken meer muzikale vertellingen dan echte songs, ze eindigden soms ook heel plots. Maar Valerie June zelf intrigeert. Ze speelde veel songs alleen tot de band erbij kwam. En dat deed ze te lang want het publiek werd onrustig en begon zelfs al te lopen. Opvallend was de song van Robert Johnson, dit was echte rauwe Amerikaanse countryblues. Met de band erbij klonk het veel beter en overtuigde ze met songs van "Pushing against a Stone" zoals "Somebody to love", het uptempo "Workin' Woman Blues", "Shotgun" en de countryballad "Tennessee Time". De samenzang met achtergrondzangeres Ermine Pirhasan was erg sterk , gitarist Jacob Quistguaard kreeg alle ruimte voor een scheurende solo.
José James
Deze vocalist is onmogelijk in een hokje te plaatsen; verraste hij al eerder met hiphop getint jazzmateriaal, op Gent Jazz liet hij ook zijn soulkant duidelijk horen. Hij is een omnivoor op vocaal gebied. Echter, hij wist ook zijn band op meesterlijke wijze te leiden naar ongekende hoogten zoals bijvoorbeeld trompettist Takuya Kuroda, die werkelijk alle Gentse sterren van de hemel blies. Mensen, wat is dit een meester op zijn instrument. José James is zo'n vocalist waar je eigenlijk louter naar moet verwijzen en die men zelf moet ondergaan. Zijn stem is zo krachtig, maar dan ook weer heel subtiel en ingetogen. En die is daarnaast warm en uiterst flexibel en wat hij met zijn stembanden allemaal teweeg kan brengen is verbazingwekkend. De vergelijking met Al Jarreau is misschien wel een eer voor Jarreau te noemen. Luisterend naar "Come and talk to me baby" overtuigde hij ons nog meer. Het vocale meesterschap van deze virtuoos is ongeëvenaard. Toen James zijn versie van good old Bill Withers "Ain't no Sunshine" zong, zag je het publiek overtuigd raken van een zanger die mogelijk op dit moment zijn gelijke niet kent. Door de razendknappe stembeheersing maakte James er nog meer emotie van dan Withers al deed en toen de song overging in "Grandma's hands", ooit ook door Jarreau uitgevoerd, was dat echt een moment van kippenvel. Na zijn "I don't mind" bracht hij een respectvolle hommage aan Ray Charles en Aretha Franklin met "You know I'm feelin'". In de toegift bracht hij een beetje hiphop, wat rap en prachtige jazz en onder andere "Long time coming" waarmee hij zelfs de allerlaatste twijfelaar om sabelde. José James is zeker een naam om in de gaten te blijven houden.
Jamie Cullum
Al voor het concert van Jamie Cullum begon, was de grote tent afgeladen vol. Er werd een dynamisch optreden beloofd door de presentator en Cullum begon dan ook zeer energiek, dansend achter de toetsen, en zoals we inmiddels van hem gewend zijn zingend terwijl hij op de piano geklommen is; en daarna met een sprong eraf, wat hij wel drie keer tijdens het concert deed. Soms freakte hij in zijn overenthousiasme te veel, zingend in de piano, percussie spelend op het pianoblad. Cullum vind ik (Rik van Boeckel) het sterkst als hij piano speelt, dan hoor je de jazzmuzikant in hem, zingend doet hij me teveel aan populaire boybands denken. En populair is hij, hij weet het publiek ook perfect te bespelen. In tegenstelling tot een week voordien in Rotterdam op NSJ was de chemie tussen Cullum en zijn publiek veel meer aanwezig. Dat zal voor een groot deel gebaseerd zijn op het feit dat het publiek in Gent op een plaats blijft terwijl op het NSJ het publiek bijna constant in beweging is. Dat had op Jamie een geweldig positieve uitwerking. Zelden zag ik (Jacques Nachtegaal) hem zo expressief als hier in Gent en zoals hij die middag tijdens een interview al zei: Gent is voor hem een locatie waar hij graag komt, niet alleen voor de mensen die hij hier geweldig vindt maar ook vanwege het heerlijke Belgische bier. Hij zong net als in Rotterdam veel materiaal van zijn recentste album Momentum; zijn mix van pop en jazz, en die ging er in als koek. Hij zong daarnaast het verwachte materiaal: nummers als "Love for Sale" in een bijzondere versie met veel percussie en drums; het werd zelfs bijna een dubsong. In "When I get famous", liet hij zelfs een strofe van Michael Jackson voorbijkomen en zong zijn versie van Jimi Hendrix' "The wind cries Mary", waarin hij een aantal woordgrappen naar het publiek maakte. Vanzelfsprekend speelde hij ook "All at Sea". Toen was hij weer die kwajongen die lekker gek wil doen en er een muzikaal feestje van wil maken. In de toegiften die volgden, maar liefst zes stuks, bood hij eveneens alle ruimte aan zijn band zoals in "Twentyfour something". Cullum maakte zijn publiek zo enthousiast dat een van de vrouwen in het publiek spontaan haar BH uittrok en aan Jamie schonk. Als een opgeschoten puber nam hij het kleinood aan en het publiek ging werkelijk uit zijn dak. Voor het publiek zal dit waarschijnlijk het meest sprankelende concert geweest zijn, voor mij (Jacques Nachtegaal) was het een waanzinnig contrast met wat ik van hem zag in Rotterdam.
De zaterdag zat vol muzikale contrasten
Zaterdag 20 juli was de laatste dag van Gent Jazz. De 13-koppige big band MannGold de Cobre beet de spits af met een iets te vol geluid. Een groot contrast was daarna de Texaanse zangeres Kat Edmonson met haar mooie maar breekbare liedjes. Nog meer contrast bij publiekslieveling Trixie Whitley die vooral overtuigde met haar rockballads. Good old Elvis Costello sloot Gent Jazz af met een concert in sneltreinvaart.
Bij MannGold de Cobre stonden er eind van de middag meteen veel musici op het podium, veel blazers, twee drummers en drie gitaristen. Hoewel de tent nog niet half vol was, klonk de muziek dat wel. De Big Band onder leiding van gitarist Rodrigo Fuentealba zette een energieke, massieve set neer die werd gekenmerkt door een hypnotische sound met ingrediënten uit de rock, punk, noise, psychedelica, klassiek en orkestrale muziek. In bepaalde stukken was na 10 minuten de groove nog hetzelfde al traden er lichte verschuivingen op zoals in minimal music. Er werd met een punk- en noise-achtige intensiteit een muur van dynamiek neergezet met schetterende blazerssolo's die over de gitaarakkoorden heen werden gespeeld. Het geheel klonk redelijk experimenteel maar was voor sommigen te veel voor de oren.
Kat Edmonson
Een groot contrast daarmee was het optreden van Kat Edmonson die vooral rustige en breekbare luisterliedjes zong, afkomstig van haar albums "Take to the Sky (2009)" en het recente "Way Down Low". Met een knijperig stemmetje legde ze het publiek uit dat haar muziek noch jazz noch pop kan worden genoemd. "I am a lyrical monster", zo verklaarde ze zichzelf enigszins verlegen. Mooi was "Lucky" van dat laatste album dat ze opdroeg aan de Amerikaanse countryzanger George Strait. Je proefde de sfeer van het zuiden van de VS maar op een heel andere wijze dan bij Valerie June vrijdags. Want in tegenstelling tot Valerie June met haar zuidelijke bravoure is Edmonson een behoorlijk ingetogen singer/songwriter die wat verloren oogde op dit festival en beter tot haar recht zou komen in een kleine zaal. Het leek soms wel of ze nauwelijks kon geloven dat haar songs wel degelijk werden geapprecieerd door het Gentse publiek dat haar nog terugriep om een toegift te geven. Toch zijn wij van mening dat artiesten als Kat Edmonson op een festival als Gent Jazz teveel buiten de boot vallen qua muzikale sfeer waardoor ze wat verloren in het programma staan. Misschien had er voor haar een plaats op het buitenpodium ingeruimd moeten worden.
Trixie Whitley en Elvis Costello. Hoog pop gehalte!
Was het bij Edmonson nog rustig in de tent, voor aanvang van het concert van Trixie Whitley stonden er al lange rijen bij de ingang, de tent was overvol voor de Belgische/Amerikaanse zangeres/artieste die haar roots in Gent heeft en onlangs haar debuutalbum "Fourth Corner" op de markt bracht. Ze trad al eens met Daniel Lanois' Black Dub op Gent Jazz op en sloot in 2010 het festival af als vervangster van Daniel Lanois die toen niet kon optreden wegens een motorongeluk. Maar nu stond ze er geheel op eigen merites en net als op Fourth Corner wisselde ze bluessongs en popballads af met stevige moderne rocksongs. Ze toonde zich een singer-songwriter met veel invloeden uit de popmuziek en kan qua allure enigszins vergeleken worden met Anouk in Nederland, al is ze wat gestileerder en is ze fysiek minder stevig. Haar songs zitten goed in elkaar, ze is sinds haar optreden in 2011 met Black Dub veel beter geworden. Erg mooi was "Breathe You In My Dreams". Haar ballads waren het mooist, zeker als ze zichzelf op de piano begeleidde zoals in "Pieces". Die pasten ook meer bij Gent Jazz dan de up-tempo popsongs, dan waande je je niet meer op een jazzfestival maar op een popfestival. 
Dat was sowieso het karakter van vooral die laatste avond. Want good old Elvis Costello die wij ooit voor het eerst in 1978 op Pinkpop zagen mocht Gent Jazz afsluiten. Vanaf het begin, "Everyday I Had the Blues", gaf hij vol gas, nummers gingen zonder rustmoment in elkaar over en soms zat hij er zelfs wat naast met zijn stem. De oude kraker "Watching the detectives" werd lang uitgesponnen en volgestopt met sirene effecten, dankzij een megafoon die hij voor zijn gitaarelement en de microfoon hield. Pas in de ballad "Shipbuilding" nam Costello wat gas terug. Met een fraaie rol voor Steve Nieve op piano. In de romantische ballad "She" (van Charles Aznavour) leefde Costello zich helemaal uit. Daarna volgden onder andere "Oliver's Army" en het country-getinte "Good year for The Roses". Dat Costello, die vorige week zijn vrouw Diana Krall op Gent Jazz zag spelen, er zin in had bleek uit het feit dat hij met zijn toegiften ruim 35 minuten uitliep op het geplande schema.
De hoofdprijs in de Jong Jazztalent Gent ging dit jaar naar OakTree, een groep die volgens de festivalorganisatie het meest overtuigend is in samenspel en groepsdynamiek. Voor festivaldirecteur Bertrand Flamang betekende de John Zorndag op 14 juli de meest intense muziekdag uit zijn leven. In het kader van zijn 60e verjaardag liet de New Yorkse alchemist in zeven concertluiken een staalkaart van zijn veelzijdigheid op muzikaal en compositorisch gebied horen. Mogelijk iets teveel preken voor eigen parochie, maar breed gewaardeerd. Gent Jazz 2013 is voorbij en Flamang krijgt een zware taak om ook voor editie 2014 weer zo'n geweldige line-up bij elkaar te boeken.
Reageer hieronder
Geen reacties