Categorie: THEATER, TONEEL
Maandag 21 Oktober 2013 at 8:06 pm
De donkere kamer van Damokles wordt meesterlijk mooi gebracht.
Jacques Nachtegaal – Het Collectief N & P Foto's Ben van Duin (klik voor groter)
Het boek “De Donkere Kamer van Damokles”, heeft, zoals bekend, op menig boekenlijst van talloze scholieren gestaan. Deze psychologische oorlogsroman van Willem Frederik Hermans stamt uit 1958, maar naar nu blijkt in het toneelstuk, is er nog niets aan slijtage merkbaar aan het verhaal. Dat is in het geval van deze toneelversie vooral te danken aan het meesterlijk toneelspel van voornamelijk Victor Löw en Hein van der Heijden, maar ook Annick Boer, Reinier Bulder, Michel Sluysmans, Rob Das, Randy Fokke spelen onder regie van Ger Thijs de sterren van de hemel. Deze laatste heeft bij impresariaat Hummelinck Stuurman al eerder o.a. Heren van de Thee en De kleine zielen geregisseerd.
Hoofdpersoon Henri Osewoudt (Hein van der Heijden), tabaconist te Voorschoten raakt tijdens de tweede wereldoorlog dankzij een toevallige ontmoeting met de mysterieuze Dorbeck, zijn evenbeeld, betrokken bij het verzet. Na enkele verzetsjaren en zijn oversteek over de rivieren naar het bevrijde Brabant eind 1944 wordt Osewoudt gehoord door een onderzoeker(Victor Löw) in zijn onderzoek naar achtergronden van het verzet en naar vermeende collaborateurs. Want heeft Osewoudt daadwerkelijk die daden verricht waar hij zich op beroept, er zijn namelijk sterke verdenkingen dat Osewoudt juist een verrader zou zijn. De enige die daadwerkelijk bewijs kan leveren is die onvindbare Dorbeck. Of is het misschien de joodse vriendin die hij heeft laten onderduiken, bij zijn oom de drukker(Reinier Bulder), want ook die oom, die als drukker ook voor het verzet werkte, is inmiddels gefusilleerd en kan geen uitkomst bieden. Het is een schimmig kat en muis spel dat wordt gespeeld tussen droom en werkelijkheid, inbeelding of waarheid held of verrader het is aan de ondervrager dit boven water te krijgen.
Met name die psychologische strijd tussen de inquisiteur (Löw) en Osewoudt tijdens de verhoren wordt op zo’n meesterlijke wijze gespeeld dat de toeschouwer op de punt van zijn stoel het verhoor volgt. Tussendoor komen in flashbacks de besproken situaties in beeld en zie je, vanuit de gedachten van Osewoudt, het gebeurde terug. Zijn strijd met zijn echtgenote (Annick Boer) die vreemd gaat met de slagersknecht en Osewoudt leven tot een hel maakt. Er gloort een lichtpuntje als hij de jonge Jodin (Randy Fokke) ontmoet en voor haar een steun en toeverlaat kan zijn, echter juist wanneer hij haar het hardst nodig heeft is zij vertrokken naar het midden oosten om daar in een kibboets te werken. Of zou toch die naderhand overgelopen Nsb’er, de slagersknecht, uitkomst kunnen brengen. Uiteindelijk moet zijn camera, waarmee hij in een donkere kamer een foto maakte waarop hij poseert samen met Dorbeck, de uitkomst bieden, maar die camera is zoek.
Is Osewoudt de held of wordt de toeschouwer een illusie voorgehouden en is hij toch die vermeende verrader. In het boek was dit al een ondoordringbaar probleem en ook in het toneelstuk komt er geen antwoord op deze prangende vraag.
In een vrij kaal maar zeer pakkend decor spelen de acteurs in deze voorstelling zo overtuigend en levensecht dat je op bepaalde momenten begrip krijgt voor de wanhoop van Osewoudt, je verliest zelf ook alle vertrouwen, dan weer ga je volledig mee met de inquisiteur die op zeer overtuigende wijze wordt neergezet door Victor Löw, die met name zijn vocale kwaliteiten in dit stuk volledig weet te benutten. Zijn stem kent zo verschrikkelijk veel klankkleuren en intonaties, waarmee hij in deze voorstelling daarmee een extra dimensie weet toe te voegen.
Kortom een indrukwekkende en zeer pakkende toneelvoorstelling naar een van de topstukken uit de Nederlandse literaire geschiedenis; DE DONKERE KAMER VAN DAMOKLES.
Reageer hieronder
Geen reacties