Categorie: FESTIVAL, MUZIEK, POP-ROCK, WERELDMUZIEK

Donderdag 18 Augustus 2016 at 4:26 pm

O Sol da Caparica Festival Onder de Portugese muziekzon

O Sol da Caparica Festival O Sol da Caparica Festival Palco Dança O Sol da Caparica Festival

Tekst en foto’s: Rik van Boeckel & tvi24 (klik voor vergroting)

Het O Sol de Caparica festival in de onder Lissabon gelegen Costa da Caparica werd deze zomer voor de derde keer georganiseerd. In Nederland nog onbekend maar in Portugal al heel populair gezien het aantal bezoekers en de aandacht op tv. Het is een muziek en surffestival en dat is gezien de locatie aan de kust niet verwonderlijk. De artiesten komen uit Portugal, Cabo Verde en Brazilië.  Voor Nederland bekende namen zijn fadozangeressen Ana Moura en Cristina Branco, Deolinda, Aline Frazão (Angola) en de onder Nederlandse Kaapverdianen bekende Nelson Freitas. Een verrassing was het optreden van de nog onbekende Kaapverdische zangeres Elida Almeida. De muziekstijlen op het festival lopen uiteen van rock, pop, soul, fado en hiphop tot Kaapverdische muziek en reggae. Er wordt voornamelijk in het Portugees gezongen en gerapt.  Als niet-Portugees kun je je daardoor snel een outsider voelen maar de gemoedelijkheid en de warme sfeer van het overdag zonovergoten festival maakt veel goed.

David Fonseca Valate photo tvi24 O Rappa

Vanuit Lissabon steek ik met de pont de Taag over en neem de bus die me via   vele omwegen naar Costa da Caparica brengt. Het festivalterrein ligt dichtbij het overdag drukbevolkte strand. De beveiliging bij de entree is goed, er staan lange rijen, iedereen wordt goed gefouilleerd.
Er zijn 3 podia: Palco Sic, het grootste, Palco Blitz waar vooral de hiphopacts optreden en de Palco Dança waar veel gebreakdancet wordt. Op dag 1 (11 augustus) zie ik drie optredens. Op Palco Sic laat rockzanger David Fonseca horen goed naar Bruce Springsteen en U2 te hebben geluisterd, wat hij brengt is een mix van Portugese pop en rock. Onder de Portugezen is hij heel bekend, zijn teksten worden vaak meegezongen. Op Palco Blitz is dat ook het geval bij rapper Valete die in het Portugees rapt. Het klinkt prima, de beats zijn pittig en heel Amerikaans. In een van zijn raps verwijst hij naar Kanye West.
Om van Palco Blitz naar Palco Sic te komen, wandel ik langs de skatebaan waar volop aan het skaten is op bijpassende muziek. Verder zijn overal eetkraampjes. Als er geen optreden is, zit het publiek in het gras. Om op te veren als er een optreden begint. Zoals dat van de Braziliaanse artiest O Rappa. Aanvankelijk kan ik zijn muziek niet helemaal thuisbrengen. Terwijl O Rappa zijn dreadlocks heen en weer zwiept, klinken de eerste reggae grooves door de hiphopbeats en de rocky gitaar heen. Na een paar songs wordt zijn muziekidioom duidelijker: een mix van reggae, hiphop, rock, funk, Braziliaans, Afrikaans. In feite komen bij O Rappa de Afrikaanse roots van hiphop, funk, reggae en Braziliaanse muziek samen. De muziek is soms heavy, dit is erg goed.

Elida Almeida Elida Almeida Cristina Branco

Dag 2 (12 augustus) begint voor mij met een verrassing. Op Palco Blitz treedt de mij onbekende Kaapverdische zangeres Elida Almeida op. Bij Lusafrica bracht zij in 2015 haar debuut Ora Doci Ora Magos uit. Ze begint haar optreden als de zon nog schijnt. Ze heeft een geheel eigen stijl, een pakkende stem en laat het deels uit Kaapverdiaanse jongeren bestaande publiek dansen op Kaapverdische stijlen als funana en batuque. Met songs als Bulimundu, Txika en Nta Konsigui is ze zeer overtuigend.  Ze heeft een goede band en speelt gitaar bij een morna die ze plots laat overgaan in regelrechte cabopop.
' Muito obrigada Caparica', roept ze het publiek toe.  Ze krijgt werkelijk iedereen aan het dansen.

En dan is er het volgende hoogtepunt. Fadozangeres Cristina Branco vertolkt met het jazztrio van pianist Mário Laginha het werk van de Braziliaanse zanger/componist Chico Barque. Het is Cristina niet vreemd uit haar fado comfortzone te stappen, ze zong gedichten van Slauerhoff, mixte fado met tango op Fado Tango en nu zingt ze dus Chico Barque. Heel mooi zijn Carolina en Tanto Mar. De begeleiding is heel jazzy, het Mário Laginha trio heeft onder eigen naam jazzalbums uitgebracht. De instrumentale intermezzi zijn pure jazz. Branco zingt soms zwoel sensueel, dan weer vol dramatiek en diepgang. Deze samenwerking is erg goed. "Dit is een project dat we op uitnodiging zijn begonnen," vertelt ze me na afloop. "Als kind luisterde ik al naar Chico Barque, dus het was voor mij heel natuurlijk om zijn nummers te zingen. Want het zat al in me. Het is anders dan fado zingen want het ritme is heel anders. Dat het jazzy klinkt is logisch omdat ik nu werk met een jazztrio." "Zijn werk is al zo vaak op de Braziliaanse manier vertolkt, dat het geen zin heeft dat nog eens te doen," vult Laginha haar aan. "We hebben daarom  gekozen voor een jazzbenadering van zijn werk." De samenwerking zal helaas niet resulteren in een CD. Wel brengt Cristina Branco in het najaar haar nieuwe album Menina uit.

Wat volgt zijn in Portugal bekende grootheden als popzanger Diogo Piçarra en het illustere duo Jorge Palma & Sergio Godinho. Zij zijn popzangers op leeftijd  die voor de ontwikkeling van de Portugese muziek heel belangrijk zijn geweest. Met een vergelijkbare status als in Nederland Boudewijn de Groot.

Ondertussen treedt op het andere podium rapper Jimmy P. op. De rap is hier ook in het Portugees terwijl de beats heel Amerikaans zijn. En of het nu pop, rock of rap is, het feit dat de teksten in het Portugees zijn, maakt het heel eigen. Zoals Typhoon in het Nederlands rapt, doet Jimmy P. dat in het Portugees. Hoewel ik geen Portugees spreek, voel ik wel het belang van de teksten. Van fado is dat bekend, van hiphop ook en fado ster Mariza zei me ooit in een interview: fado was in het begin onze hiphop, daarin kunnen we zingen wat ons bezig houdt zoals rappers dat nu ook doen.
Soul-en R&B zangeres Aurea is van een heel andere orde. Haar muziek is verankerd in Amerikaanse soul. Zo covert ze Stevie Wonder's Master Blaster en zou je haar ook de Portugese versie van Beyoncé kunnen noemen. Ze zingt soul met het warmbloedige Portugese temperament. Ze heeft een sterke meeslepende stem, voegt af en toe jazz- en rockelementen aan haar songs toe.

Na middernacht is het de beurt aan The Gift. Een Portugese journalist had me verteld dat dit heel bijzonder is. De donkerharige zangeres Sónia Tavares heeft een lage donkere stem. Na het symphonische begin laat The Gift een theatrale vorm van pop horen die doet denken aan Epica en op een festival als   Lowlands niet zou misstaan. De teksten worden luidkeels meegezongen net als bij de andere Portugese artiesten op het festival.

Ala dos Namorados Capitão Fausto Ana Moura

De zaterdag (13 augustus) begint rustig op  Palco Sic met Ala dos Namorados. Lichtvoetige cabaret-achtige muziek en een zanger met  een doorleefde stem die grote hoogtes haalt. In deze groep is een belangrijke rol weggelegd voor piano en trombone. Deze muziek valt in de categorie lichte pop.
Op het Palco Blitz podium treedt tegelijkertijd Capitão Fausto op, een Portugese popband die goed in het gehoor liggende pop speelt, soms met een   speelse ondertoon. Van sixties pop (zoals The Kinks) tot de latere Britpop en Mumford & Sons, deze jonge popband haalt daar de inspiratie vandaan. De gitaarsound is heel bepalend, opwindend is het niet. Ik neem nog het laatste nummer van Ala dos Namadores mee en wordt getrakteerd op een vrolijke volkse melodie. Deze groep accentueert de levendigheid van Portugese popmuziek.

Voordat fadozangeres Ana Moura het podium betreedt wordt er een grote vlinder op het podium gezet, een vlinder siert ook de cover van haar nieuwe album Moura. Ze geeft een fantastisch optreden, het publiek eet uit haar hand. Van haar begeleiders valt vooral Angelo Freire op, wat speelt hij geweldig op de Portugese gitaar. Van haar nieuwe album zingt ze Moura Encantada, het swingende Fado Dançado, O Meu Amor Foi Para O Brasil,  Agora é que é, Tens Os Olhos De Deus en Dia de Folga dat enthousiast wordt meegezongen. Ook de traditionele fado ontbreekt niet, met Fado Locoura. En de titelsong van haar vorige album: Desfado (2013). Het is zo bijzonder haar zo mooi voor eigen publiek te zien optreden. Een verrijkende ervaring. En in Fado Dançado laat ze zelfs horen dat je op fado zelfs kan dansen. Zelf danst ze soepel over het podium, wellicht een gruwel voor fado puristen maar net als Mariza heeft Ana een deels Afrikaanse achtergrond, nl. uit Angola.

Nelson Freitas Sfeer Nelson Freitas

Ook de veelzijdige Kaapverdische zanger Nelson Freitas heeft het publiek op zijn hand, met cabopop en de bij Kaapverdische jongeren populaire Kizomba stijl.
Freitas heeft in Rotterdam gewoond maar is inmiddels naar Lissabon verhuisd,   maar binnen de Kaapverdische scene in Rotterdam is hij een belangrijke figuur geweest. Met nummers als Bo Tem Mel en Djosinho Cabral laat hij een sterke indruk achter.

Het is razend druk op het festival, het is echt feest. Als Os Azeitonas beginnen, staat het veld vol. Ze vallen op door hun Beatles-achtige samenzang, een zangeres die iets weg heeft van Céline Dion en een kleurrijke   stage design. Sowieso heeft elke groep/artiest zijn/haar stage design maar die van Os Azeitonas valt behoorlijk op.
Het muzikale nivo is over de hele linie goed. De Portugezen geven hun eigen draai aan pop, rock en hiphop. En fadista's als Cristina Branco en Ana Moura rekken de grenzen van de fado steeds verder op.

Zanger/ gitarist /componist Rui Veloso is een terechte slotact. De bijna 60 jarige artiest is een instituut in de Portugese muziek, dat hoor je en voel je. Hij schrijft ook voor anderen, zoals Mariza bijvoobeeld. Hij opent met een blues. Zijn gitaarspel doet denken aan Eric Clapton. Een andere invloed is niemand minder dan BB King. Hij zingt in het Portugees, ondersteund door soulvolle  backing vocals, 'n extra gitarist,  drummer en percussionist. Door de percussie groove krijgt je als luisteraar associaties met de Braziliaanse Tropicalia beweging. Zijn songs zijn soms als Portugese popballads en ook al versta ik de teksten niet, ze zijn zoals bij veel Portugese artiesten belangrijk.

O Sol da Caparica was een bijzondere muzikale belevenis omdat het festival voor niet- Portugezen een bijzonder licht werpt op de muziek van Portugal en de Portugeessprekende wereld met haar diverse culturen ( Brazilië, Cabo Verde, Angola).




Reageer hieronder

Geen reacties





(optioneel veld)
(optioneel veld)
Deze stomme vraag dient ervoor om spam te voorkomen

Reactiemoderatie staat aan op deze site. Dit betekent dat je reactie niet zichtbaar zal zijn, tot deze is goedgekeurd door een beheerder.

Persoonlijke info onthouden?
Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of e-mailadres in te typen.