Categorie: MUZIEK, WERELDMUZIEK
Woensdag 06 December 2017 at 3:27 pm
Het Portugal van Ana Laíns en Wendy Teixeira’s Cabo Verde
Tekst: Rik van Boeckel met foto’s van Hans Speekenbrink (klik voor vergroting)
Afgelopen weekend was de Portugese zangeres Ana Laíns voor een korte tour in Nederland en Luxemburg. Cultuurpodium was aanwezig in De Doelen, Rotterdam. Ana presenteerde haar nieuwe album Portucalis waarop ze bewijst meer dan een fadozangeres te zijn. Op het album zingt ze traditionele muziek uit heel Portugal, uit Alentejo in het zuiden en uit Minho, het noorden van Portugal. Ze zingt zelfs in het Mirandés, de 2e taal van het land, en het Gallego-Portugees waaruit de verwantschap tussen het Portugees en het Galicisch uit ‘t noorden van Spanje spreekt. Maar voor het zover was zong de Kaapverdisch/Rotterdamse singer-songwriter Wendy Teixeira een aantal nummers uit haar repertoire. Het was een mooi samengesteld programma: van de Kaapverdische sodade naar de Portugese saudade.
Wendy Teixeira: Liefde voor Cabo Verde
Wendy Texeira begon Cria Ser Poeta al te zingen terwijl ze nog niet zichtbaar was voor het publiek. Vervolgens kwam ze gekleed in een goudkleurige jurk op, pakte de gitaar en zong met haar fluwelen zachtmoedige stem verder. Dit lied was het enige dat niet van haarzelf was maar van Paulino Vieira, een legendarische Kaapverdische componist.
In haar nummers klinkt haar liefde voor Cabo Verde sterk door. Het zijn mooie gevoelige nummers waar ook de weemoed van de morna in te horen is. Of liever gezegd: de sodade. Of zoals ze zelf zegt: de heimwee naar Cabo Verde, ‘ons land van goud’. Maria Segredo zong ze, zichzelf begeleidend op gitaar, zowel in het Kaapverdisch als Nederlands. Maria Segredo is een vrouw die arme kinderen op de Kaapverdische eilanden helpt. Het lied klonk heel ontroerend. En het mooie was dat Maria Segredo in de Jurriaanse Zaal van De Doelen aanwezig was.
Saudade de Você was een stuk vrolijker. Voordat ze begon te zingen, vroeg Wendy of er mannelijke muzikanten aanwezig waren. ‘De meeste mannelijke muzikanten laten hun vrouw thuis. De vrouw raakt ontstemd en vraagt weer gestemd te worden,’ zei Wendy. Ze vergeleek de vrouw hier met de gitaar. Een leuke kwinkslag. ‘Rotterdam, ik hou van jou,’ zong ze in Overtocht, een lied over heimwee. Doordat ze hier in het Nederlands zong, zou je kunnen spreken van ‘nedersodade’.
Tijdens het laatste lied Terra Mãe nam Wendy plaats achter de piano. Ook hier zong ze over haar heimwee naar Cabo Verde. Ze speelde mooi piano, bijna in klassieke stijl.
Ana Laíns: Liefde voor de Portugese muziek, poëzie en taal
Ana Laíns was na 5 jaar weer terug in De Doelen en zong met veel intensiteit nummers van haar nieuwe album Portucalis maar ook 3 nummers van Quatro Caminhos (2010) en 1 van Sentidos (2006). Portucalis is geproduceerd door haar man pianist Paulo Loureiro. Voordat ze begon te zingen stelde de elegant in het zwart geklede Ana haar band voor. Naast Loureiro waren dat Bruno Chaveiro (Portugese gitaar), Carlos Lopes (accordeon) en Joäo Coelho (drums/percussie). ‘Portucalis is het land van mijn dromen, mijn ideale thuisland,” zo legde ze het publiek uit. ‘Het album is een reis langs Portugese muziek en een eerbetoon aan de Portugese poëzie en taal. Dus voel het ritme van Portugal’. Dat ritme werd door João Coelho gespeeld op een drumstel waar ook een cajón en adufe deel van uitmaakten; de adufe is een tweevellig en vierkant Portugees en Galicisch percussie-instrument dat in traditionele muziek wordt gespeeld, met de handen. Het lied Portucalis begon heel stemmig met de accordeon uit Minho, vervolgens Ana’s zang, piano en vervolgens subtiel bespeelde bekkens. Na deze compositie van Paulo Loureiro volgden twee prachtig en intens gezongen traditionele fado’s: van de nieuwe cd O Fado do tempo morto en van het van Quatro Caminhos afkomstige Não sou nascida do Fado. Een diepe fado van Amália Rodrigues kon niet ontbreken: Zanguei-me com meu amor, een fado uit Mouraria, een volkswijk van Lissabon.
Voordat ze Ai flores do verde pino inzette, beleed ze tegenover het publiek haar liefde voor de Portugese poëzie en taal. Ze verwees hier naar Don Dinis, een Portugese koning uit de 13/14e eeuw die van groot belang is geweest voor de Portugese taal. Ze noemde het Gallego-Portugees als het begin van de taal. Omdat Don Dinis poëzie schreef werd hij ook O Rei-Poeta (Koning-dichter) genoemd.
Het enerverende Mi Morena zong Ana in het Mirandés. Daarna bracht ze de door Paulo Loureiro op muziek gezette poëzie van een van de grootste dichters van Portugal: Fernando Pessoa: Não sei o quê desgosta en Não sei quantas almas tenho. Ook verwees ze hier naar die andere grote Portugese dichter: Luis de Camoēs. En naar Pessoa’s dualiteit, hij publiceerde onder diverse namen en ieder had een eigen persoonlijkheid. In Condição (van Quatro Caminhos) ging het over of je tegelijkertijd van 2 mensen kunt houden. Dit was echt aangrijpend met ook een belangrijke rol voor de accordeon. Met haar loepzuivere stem droeg ze de poëzie. Slechts begeleid door Loureiro zong ze het mooie Fado das horas; en daarna de single A verdade da mentira, een lied over leugen en waarheid dat muzikaal werd gekenmerkt door een pop-achtige benadering. Van Quatro Caminhos ging het naar Roseiral van het album Sentidos. Hier speelde Ana Laíns de adufe.
Het slot van het optreden was bijzonder vrolijk met Cantiga bailada, Charanga da Tempo en een geweldige uitvoering van Amália’s fado klassieker Barco Negro. Het kwam haar op een terechte toegift te staan.
Reageer hieronder
Geen reacties