Categorie: JAZZ, MUZIEK, NIEUWS

Donderdag 19 December 2019 at 12:23 pm

In memoriam dichter, schrijver, aucteur en muzikant Jules Deelder

Jules Deelder foto Hans Speekenbrink

Tekst: Rik van Boeckel met foto van Hans Speekenbrink (klik voor vergroting)

Jules Deelder vierde vorige maand nog zijn 75-e verjaardag in De Doelen. Vandaag maakte zijn uitgeverij De Bezige Bij namens de familie bekend dat hij donderdag 19 december na een zeer kort ziekbed in zijn thuisstad Rotterdam is overleden. Deelder werd geboren in Rotterdam op 24 november 1944. In 1962 werd zijn gedicht Straat afgedrukt in het Algemeen Dagblad. In 1966 werd hij landelijk bekend door zijn optreden tijdens Poëzie in Carré.

Deelder schreef zijn eerste gedicht op 12-jarige leeftijd, de titel: ‘Hoort, men werpt een atoombom’. Hij trad in 1966 voor het eerst voor het voetlicht tijdens het door wijlen Simon Vinkenoog  (1928-2009) gepresenteerde Poëzie in Carré waar 26 dichters optraden voor 2000 mensen. In 1986 vertelde Simon Vinkenoog mij in een interview voor het underground magazine Trespassers W hoe Jules Deelder bij Poëzie in Carré terecht kwam: “Deelder had gedichten naar Randstad (een literair tijdschrift) gestuurd. Ik dacht, die kan hij best wel voorlezen. Hij wilde dat graag doen. Achteraf blijkt dat we goed gemikt hebben.” Het Vaderland schreef toen over Deelder: “Gevoel voor show had ook debutant Jules A.Deelder, een hippe jongen met lang haar een bloemetjes overhemd. Voornamelijk een lieve jongen. Zoet was het wel.”  Volgens Het Vrije Volk vertegenwoordigde Deelder de echte ouderwetse dichtkunst van Willem Kloos. “Deelders lieve hippe image van toen is natuurlijk allang veranderd,” schreef ik toen in het artikel Het podium van de poëzie waarvoor ik Vinkenoog interviewde. “Zijn voorliefde voor de jaren vijftig en oorlog is gebleven. En voor de jazz. ‘Yeahhhhh Sonny Boy, hij spele in vrede en ik denk aan de twee minuten stilte, die we voor hem hielden op het Richmond Jazz-festival 1965’  dichtte, declameerde hij in 1966.” In 1969 verscheen bij de Bezige Bij zijn eerste dichtbundel Gloria Satoria. In 1976 publiceerde hij zijn prozadebuut Proza. En in 1980 zijn biografie over de Rotterdamse bokser Bep van Klaveren: The Dutch Windmill. 

 Vanaf de jaren 70 hoorde Deelder met Simon Vinkenoog en Johnny van Doorn tot de top van de Nederlandse podiumpoëzie. En in de jaren tachtig ook met Ton Lebbink, Bart Chabot en Diana Ozon. Dat was in de periode van de popdichters waartoe hij werd gerekend. Want hij gebruikte ook Engelse woorden en termen uit de popmuziek  en werd geïnspireerd door Amerikaanse beat poets als Allen Ginsberg en Jack Kerouac, met name diens boek On the road (Op weg).

Hij kleedde zich altijd in een zwart maatpak en droeg een kunstzinnige bril. Hij stak zijn drugsgebruik niet onder stoelen of banken. Hij droeg voor met een uitgesproken Rotterdams accent, was Sparta fan en nachtburgemeester van Rotterdam. Op de Nieuwe Binnenweg in Rotterdam is in neon deze dichtregel van hem te lezen: ‘De omgeving van de mens is de medemens’. Hij noemde zichzelf “aucteur” en trad met zijn poëzie op in theaters en jongerencentra en in de jaren 80 in grotere theaterzalen met het eigen theaterprogramma Deelder Spreekt (in 1982 als album uitgebracht) op; met daarin ook Trio Me Reet met Deelder zelf als drummer en vierde man naast de Leidse gitarist Chris Koenen, bassist Aad van Pijlen en tenorsaxofonisten Boris van der Lek en Ger ‘Sax’ van Voorden. Ook trad hij vaak op met Herman Brood. In 1988 kreeg hij de Anna Blaman Prijs voor zijn proza dat toch altijd een humoristische inslag had en voor zijn puntige vaak zeer humoristische gedichten. 

Deelders liefde voor jazz is altijd gebleven. Tijdens North Sea Jazz draaide hij een aantal keer jazz albums. In 2005 kreeg hij een Edison voor zijn album Deelder blijft Draaien. Het laatste decennium trad hij op met De Deeldeliers met saxofonist Boris van der Lek, toetsenist Bas van Lier en drummer Erik Kooger. De laatste jaren vaak ook alleen met Boris Van der Lek die spelend met Hans en Candy Dulfer, Benjamin Herman, John Engels, Frederique Spigt en Loes Luca ook aanwezig was op Deelder's 75-e verjaardagsfeest 24 november jl in De Doelen.

Hij bracht meer dan 20 dichtbundels uit (de laatsten Het Graf van Descartes- De Bezige Bij-2013; Rotterdamse Kost- Poëziegeschenk voor de Poëzieweek- 2017) en 14 prozaboeken (de laatste was Vrijwel alle verhalen- De Bezige Bij- 2009).

R.I.P Jules Deelder. Met jou is een groot poëzie icoon heen gegaan!




Reageer hieronder

Geen reacties





(optioneel veld)
(optioneel veld)
Deze stomme vraag dient ervoor om spam te voorkomen

Reactiemoderatie staat aan op deze site. Dit betekent dat je reactie niet zichtbaar zal zijn, tot deze is goedgekeurd door een beheerder.

Persoonlijke info onthouden?
Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of e-mailadres in te typen.