Categorie: FESTIVAL, JAZZ, MUZIEK

Maandag 13 Juli 2009 at 5:24 pm

NORTH SEA JAZZ 2009 DAG 2 Van Zorn tot Toussaint

John Zorn foto Hans Speekenbrink Allen Toussaint John Zorn foto Hans Frederiks

North Sea Jazz Festival, Ahoy Rotterdam - 11 juli 2009
Tekst Hans Frederiks, beeld Hans Frederiks en Hans Speekenbrink

Wat moet je gaan zien en horen op de zaterdag avond van North Sea Jazz? Natuurlijk bekijk je vooraf het schema en kies je voor concerten die je in ieder geval wilt zien. Dat moesten voor mij dan in ieder geval Bar Kokhba worden van Artist in Residence John Zorn - vooral ook omdat gitarist Marc Ribot in de groep zit - en Allen Toussaint en band, omdat Toussaint al jaren een favoriet van me is en onlangs de prachtige cd A Bright Mississippi uitbracht. Wat kan je daar dan nog omheen gaan bekijken? In de loop van de avond blijkt dat - voor mij - tegen te vallen. Niet omdat er niets is, maar omdat je de zaal niet weet te vinden, omdat je nét te laat bent of omdat de zaal al volgestroomd is en je er niet bij kunt. Ik zou bijvoorbeeld graag het tweede onderdeel van vandaag van Zorn willen zien, met Bill Laswell en Milford Graves, maar dat optreden valt precies samen met Toussaint, het blijft dus een kwestie van keuzes.

John Zorn foto Hans Frederiks John Zorn met Marc Ribot, foto Hans Frederiks Het 'hofje' van John Zorn, foto Hans Speekenbrink

John Zorn
Eerst moet je een beetje goede plek in de zaal zien te krijgen, dus ga ik al om kwart over vijf de zaal in voor het concert van Zorn en band, dat pas om zes uur gaat beginnen. De band bestaat naast Marc Ribot op gitaar uit Mark Feldman (viool), Eric Friedlander (cello), Greg Cohen (bas), Joey Baron (drums) en Cyro Baptista (percussie). John Zorn dirigeert. Bar Kokhba is de naam van dit ensemble/deze band, is ook de titel van een dubbel cd en is ook een recente cd met de naam Bar Kokhba: Lucifer: Book of Angels Volume 10, allemaal van de Masada composities van Zorn.
Zorn groet het publiek kort bij binnenkomst, draait zich om, gaat op zijn stoel zitten en geeft aan dat het gaat beginnen. Zorn geeft het ensemble duidelijke aanwijzingen, als een echte dirigent, maar blijft eigenlijk zelf zeer relaxed op zijn stoel, glimlacht even tevreden als het soms - ik bedoel heel vaak - mooi is en goed gaat, als het echt kippenvelmuziek is. Hij stoot regelmatig Ribot aan, die vlak bij hem zit, wat soms betekent dat Ribot nog even moet wachten of dat Ribot mag losgaan op de gitaar. Zorn dirigeert dus ingetogen, hij maakt alleen gebaartjes met zijn handen en met zijn vingers. Bijvoorbeeld het gebaar van kom maar, kom maar, of hij wijst naar iemand op de manier van: nu jij. En elke muzikant houdt Zorn zeer geconcentreerd in de gaten. De muziek, met joodse, oosterse invloeden, gemengd met blues, latin, en soms een soort van easy listening muziek, krijgt regelmatig lekker scherpe kanten, zeker als Ribot of Feldman of Friedlander mogen soleren. Ribot's gitaartoon is helder en niet zo gruizig als bij zijn eigen solo optredens, hier hoor je even de twang van de Shadows, of, in de finale van het tweede nummer een bluesachtige explosie. Eigenlijk is alles mooi in dit uur waarin zo'n 10 nummers worden gespeeld. Dan is er weer een prachtige cello-solo, dan spelen Friedlander en Feldman samen prachtig pizzicato op hun strijkinstrumenten. Zorn zit er tevreden bij te glimlachen. Wilt u een indruk krijgen van hoe het klonk? Koop dan de cd Lucifer, Book of Angels 10. Die geeft een indruk, het concert was echter vele malen intenser.

Na afloop blijf je verbijsterd achter. Wat was dat mooi, wat moet je hierna nog verder horen? Alles kan alleen maar minder zijn. Eerst dan maar even wat eten bij de uitgebreide eetmogelijkheden in Ahoy en dan op zoek naar de Secret Chiefs 3 die Masada van Zorn gaan spelen. Maar ik verdwaal in de zalen, eerst in de Nile, en kom dan uit bij Wouter Hamel in de Maas-zaal - niet mijn ding - en realiseer me dat het nu te laat wordt voor de Yukon. Stom, stom.
Jammer, maar dan is het beste plan om me te concentreren op waar ik ook voor kwam: de Allen Toussaint Band, met als gast trompettist Nicholas Payton. Dus wéér vroeg naar de Darling-zaal om een goed plekje vooraan te veroveren.

Allen Toussaint foto Hans Speekenbrink Nicholas Peyton bij Allen Toussaint, foto Hans Frederiks Allen Toussaint foto Hans Speekenbrink

Allen Toussaint
In 2006 zag ik Toussaint - solo in de kleine zaal van de Melkweg - met een prachtig, intiem concert. Nu heeft hij een band bij zich en is er net een hele mooie nieuwe cd van hem uit: The Bright Mississippi. The Bright Mississippi is geproduceerd door Joe Henry, die voor Toussaint een aantal hele goede muzikanten verzamelde, waaronder Nicholas Payton, maar ook Marc Ribot en Joshua Redman. Henry zocht klassieke New Orleans instrumentals bij elkaar, voor een deel omdat het zulke mooie muziek is, maar ook om te laten horen wat een fenomenale pianist Toussaint is. Maar Toussaint is natuurlijk meer dan een pianist, hij zingt, hij heeft geproduceerd voor onder andere The Meters en Dr. John, maar hij heeft ook een trits hits geschreven als Get Out of my Life, Woman, Sneakin' Sally Through the Alley en Workin' in a Coalmine, die allemaal tijdens het concert zullen langskomen. Ik hoop op veel van The Bright Mississippi en wordt niet teleurgesteld.
De band die Toussaint bij zich heeft is adequaat, goed genoeg voor vanavond, maar heeft niet wat zijn ‘begeleiders' op de Bright Mississippi hebben: grote klasse. Als er nummers van The Bright Mississippi worden gespeeld en Payton op het toneel verschijnt hoor je meteen het verschil: dit is een meester op de trompet. De nummers waarop Clayton meekomt spelen - bijvoorbeeld Egyptian Fantasy - krijgen daardoor dat extra wat Toussaint met zijn band alleen nét niet hebben, hoe mooi en virtuoos Toussaint zelf ook piano speelt en zingt. Er zitten wel heel mooie momenten bij, ook zonder Payton. Bijvoorbeeld bij Solitude, waar gitarist Steve Massakowski uit de band van Toussaint samen met hem heel breekbaar die eenzaamheid kleur geeft. Het was prachtig, maar Toussaint met alleen deze gitarist (of waarom Ribot eigenlijk niet? Die was toch aanwezig in Rotterdam...) en Payton hadden het concert misschien net die meerwaarde gegeven, die het nu net niet had.

Na het concert vind ik het wel mooi geweest. Voor Simin met Eric Vloeimans ben ik te laat en wat wil ik eigenlijk nog meer? Ik heb Zorn met Bar Kokhba en Allen Toussaint gezien, had wel graag nog Zorn met Bill Laswell en Milford Graves meegemaakt, maar je kunt jezelf nu eenmaal niet in tweeën verdelen. Het was mooi.




Reageer hieronder

Geen reacties





(optioneel veld)
(optioneel veld)
Deze stomme vraag dient ervoor om spam te voorkomen

Reactiemoderatie staat aan op deze site. Dit betekent dat je reactie niet zichtbaar zal zijn, tot deze is goedgekeurd door een beheerder.

Persoonlijke info onthouden?
Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of e-mailadres in te typen.