Categorie: TONEEL
Woensdag 28 Februari 2007 at 12:28 pm
Nacht, moeder
Door Marieke van Soest van foto's van Roy Beusker (klik voor vergroting)
Gezien in de Meervaart “ Amsterdam, 24 februari 2007
‘Ik hou van de dreun van het theater’. Het zal ruim 20 jaar geleden zijn, dat ik deze uitspraak las in een interview en ik heb er nog vaak aan moeten denken. Het interview was met Linda van Dijck, naar aanleiding van haar rol als dochter Jessie in ‘Nacht, moeder’. Ik heb destijds het toneelstuk gezien en een verpletterende dreun ontvangen. Toen was voor mij al duidelijk, dat als het stuk ooit weer gespeeld zou worden, ik het opnieuw wilde zien.
Een eenvoudige huiskamer vormt het decor. Moeder Thelma is een eenvoudige plattelandsvrouw. ‘Ik leerde je vader kennen toen ik zestien was. Hij wilde een eenvoudig plattelandsmeisje. Na ons huwelijk heeft hij me dat zijn verdere leven kwalijk genomen.’ Dochter Jessie woont bij haar in huis. Ze regelt het huishouden. Aan het begin van de voorstelling is ze op zoek naar haar vaders geweer. Als ze het heeft gevonden, en haar moeder vraagt waarvoor ze het nodig heeft, vertelt ze dat ze er vanavond een eind aan gaat maken. Deze avond wil ze nog met haar moeder doorbrengen, haar besluit uitleggen en vertellen hoe ze alles geregeld heeft. Het publiek maakt de avond met beide vrouwen mee. Gaande de avond krijg je een beeld van de beide vrouwen. Het ongeloof van de moeder, het steeds toenemende besef dat het haar dochter menens is, haar pogingen haar dochter om te praten. Het leven van de dochter: haar zoon op het verkeerde pad, een gestrand huwelijk, de zorg voor haar moeder, epilepsie.
Isa Hoes is een emotieloze, afstandelijke Jessie. Aanvankelijk is het moeilijk de dochter aan te voelen, ontstaat meer een beeld van de moeder. Linda van Dijck zet haar prachtig neer. Haar onvermogen om te gaan met de stiltes van haar man, het anders zijn van haar dochter. Lange tijd heeft ze de epilepsie gewoon ontkend. Zodra er iets van emotie voelbaar wordt, brengt een van beiden het gesprek weer op de dagelijks dingen. Jessie heeft alles geregeld: de melkboer, de boodschappen, overal heeft ze lijstjes van gemaakt. Uit deze lijstjes blijkt de zorg voor haar moeder. Steeds duidelijker wordt het ontbreken van emotie: ze is de emoties voorbij. Haar besluit staat vast.
Gedurende de avond komen de vrouwen heel dicht bij elkaar. Zijn ze ooit zo close geweest? Jessie heeft aan alles gedacht: de begrafenis, wie moeder moet bellen, het tijdstip - ‘dan is iedereen nog op en zijn ze snel bij je’.
Soms lijkt er bij moeder even begrip voor de keus van Jessie, dan is er weer het heftige verzet tegen deze niet te dragen realiteit.
Als het licht dooft op het toneel blijft het stil in de zaal. Er is weer een enorme dreun uitgedeeld. Menigeen in het publiek heeft het niet droog gehouden. Als beide speelsters het toneel opkomen volgt een respectvol applaus. Beide speelsters nemen het in ontvangst, nog vechtend met de emoties die horen bij de rol.
Opnieuw een prachtige uitvoering van het toneelstuk van de Amerikaanse Marsha Norman. Jean van de Velde zorgde voor een actuele vertaling, die ondanks het onderwerp ook vele malen het publiek aan het lachen zette. Een prachtige voorstelling, vertolkt door twee geweldige actrices.
Wie dit toneelstuk nog wil zien, kan alleen nog terecht op 28 februari in Ede.
Reageer hieronder
Geen reacties